Chuyến du ngoạn trên biển của Dòng máu Xanh
TỪ dịp lễ Đăng quang, dân Pháp mỏi mòn theo dõi một tin tức thời sự
quân chủ đổi mới, mà họ háo hức vô cùng; khoảng một trăm ông hoàng đi
trên một con tàu du lịch Hy Lạp, con tàu Agamemnon, khiến công chúng
khoái lắm. Lễ Đăng quang của Elisabeth
là đề tài gây xúc động, một đề tài
tình cảm; chuyến du hành trên biển của Dòng máu xanh là câu chuyện có ý
vị: các ông vua chơi giả làm dân thường, như trong một vở hài kịch của
Flers
và Caillavet
; từ đó mà nảy sinh cả ngàn tình huống kỳ cục vì mâu
thuẫn ngược đời, như kiểu Marie-Antoinette-giả-làm-cô-hàng-bán-sữa
.
Truy tìm bệnh lý của trò chơi như thế thì nặng nề: bởi vì chơi trò mâu thuẫn
ngược đời tức là giả định các vế của nó rất xa nhau: nói khác đi, những ông
vua thuộc bản chất siêu nhiên, và khi các ngài tạm thời vay mượn một số
hình thái của lối sống dân chủ, thì đó chỉ có thể là sự hoá thân trái với bản
chất, thực hiện được chỉ có thể là do hạ cố mà thôi. Nêu lên chuyện các ông
vua cũng có thể tầm thường, tức là thừa nhận việc đó chẳng bản chất gì hơn
là dân chúng chơi giả thần thánh, tức là ghi nhận vua vẫn cứ là thế thiên
hành đạo.
Vậy nên các cử chỉ vô thưởng vô phạt của cuộc sống đời thường lại
trở thành táo tợn quá đỗi trên con tàu Agamemnon, như những trò phóng
túng trái ngược với Bản chất: các ông vua mà lại tự mình cạo râu! Nét ấy
đã được giới đại báo chí của chúng ta thuật lại như một hành vi kỳ cục
không thể tưởng tượng nổi, dường như qua đó, các ông vua đồng ý vứt bỏ
tất cả chất vương giả của các ngài, mà cũng chính là qua đó nói lên niềm tin
của các ngài vào bản chất vương giả bất diệt ấy. Ông vua Paul mặc một
chiếc áo sơ mi cộc tay, bà hoàng Frédérique mặc một chiếc áo dài in hoa,
nghĩa là chẳng có gì đặc biệt cả, hình hoa lá ta có thể bắt gặp trên cơ thể
của thường dân: ngày xưa các ông vua cải trang thành những gã mục đồng;
ngày nay trong mười lăm hôm các ngài mặc đồ mua trong một hiệu
Uniprix
, các ngài xem đấy cũng là một ký hiệu của cải trang. Thêm quy
