NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 35

thì hút còn hơn là hít. Ngày chúng tôi còn ở trung đoàn, có một viên trung
úy lúc nào cũng ngậm tẩu, ở bàn ăn, ở cả nơi khác, xin lỗi bác. Bây giờ ông
ta đã ngoài bốn mươi rồi mà, ơn Chúa, sức khỏe chẳng ai bì kịp.
Tsitsikôp không phản đối: theo y thì trong thiên nhiên có lắm cái mà những
bộ óc lớn nhất cũng không thể cắt nghĩa được.
- Nhưng bác cho phép chúng tôi được hỏi… Tsitsikôp lại nói tiếp, giọng nói
có một âm điệu lạ lùng. Y lại vô cớ liếc nhìn ra đằng sau và không hiểu tại
sao Manilôp cũng ngoái nhìn lại như vậy.
- Bác nộp tờ khai dân số đã lâu chưa ạ?
- Hình như đã khá lâu rồi; nhưng thật ra tôi cũng chẳng nhớ rõ nữa.
- Và từ đấy, bác có mất nhiều nông dân không ạ?
- Thật tình, tôi chẳng biết tí gì; đó là việc của lão quản lý. Này, đứa nào
đấy! Gọi cho ta lão quản lý; hôm nay là ngày hắn phải đến đây.
Viên quản lý vào. Một gã, trạc độ bốn mươi, râu cạo nhẵn, và mặc cả áo
dài, đã có một lối sống khá an nhàn; cái mặt bị thịt, phị ra, nước da vàng
vàng, đôi mắt ti hí, chứng tỏ hắn đã quá quen với mền nhung mao và đệm
hồng thúy. Người ta có thể đoán ngay rằng con đường tiến thân của hắn là
con đường của tất cả mọi lão quản lý: trước chỉ là thằng nhỏ để sai vặt, rồi
học được mấy chữ cái, lấy một ả giữ kho Agaska nào đấy được bà chủ
dùng làm thị tì tín cẩn, thăng chức giữ kho rồi quản lý. Và được thăng lên
chức này thì tất nhiên hắn đã hành động như tất cả mọi đồng nghiệp của
hắn: chơi thân và ăn cánh với bọn chóp bu trong làng, bắt dân đen gánh vác
đủ mọi khổ dịch; sáng chín giờ hắn mới mở mắt, đợi người mang xamôva
đến và nhẩn nha uống trà, chẳng cần vội vã gì hết.
- Này, anh cho biết, từ lần điều tra dân số vừa rồi đến nay, ta mất hết bao
nhiêu nông dân?
- Bao nhiêu ạ?... Ấy, chết mất đi nhiều đấy ạ! Lão quản lý vừa nói vừa lấy
tay che mồm cố nén một tiếng nấc.
- Đúng, ta cũng nghĩ như thế, Manilôp đớp lấy lời và xác nhận luôn: Chết
mất đi nhiều đấy. – Vâng, vâng nhiều, quay lại phía Tsitsikôp chàng nói
thêm.
- Nhưng mất đi bao nhiêu? Tsitsikôp hỏi.