lại bánh mì cho công nhân và thợ thủ công.
- Có điều này tôi không thể hiểu được, Tsitsikôp nói; là ông ta có bạc triệu
mà lại sống như gã nhà quê! Có mười triệu bạc thì làm gì mà chả được!
Nếu muốn, thì người ta có thể chỉ lui tới toàn các tướng quân và các vương
công mà thôi.
- Vâng, gã chủ hiệu nói thêm; tuy có nhiều đức tính đáng quý, Afanaxi
Vaxiliêvits vẫn thiếu văn hóa về nhiều mặt. Khi một anh lái buôn đã có vai
vế, anh ta thành một thương gia {
Tư sản trong xã hội Nga hoàng
} và phải
xử sự cho ra một thương gia, thuê lô ở nhà hát, gả con cho một vị tướng.
Một ông đại tá quèn đã không thích hợp với anh ta nữa rồi. Anh ta cho chị
nấu bếp thôi việc và đặt bữa ăn ở một khách sạn.
- Dĩ nhiên, Visnêpôkrômôp nói, có mười triệu thì làm gì mà chả được! Cứ
thử cho tôi mười triệu xem.
“Không, Tsitsikôp nghĩ thầm; mày chẳng dùng được vào việc gì ra trò đâu.
Nhưng phải tay tao thì lại là chuyện khác”.
“Ước gì ta có được mười triệu sau những thử thách gian khổ này nhỉ,
Khlôbuiep nghĩ. Kinh nghiệm đã dạy cho ta biết giá trị của mỗi đồng
kôpek. Ta sẽ biết dùng khác hẳn”. Sau một phút suy nghĩ, ông ta tự hỏi:
“Liệu bây giờ ta có dùng tiền khôn ngoan hơn không?”. Rồi ông ta so vai
nghĩ tiếp: “Mẹ kiếp! Chắc rồi ta cũng lại phung phí, như ngày trước mà
thôi!”.
Chỉ lát sau, ông ta ra khỏi hiệu, rất nóng lòng muốn biết Murazôp sẽ nói gì
với mình.
- Tôi đang đợi ông đây, Xêmiôn Xemiônôvits ạ, Murazôp nói khi thấy ông
ta vào; mời ông sang phòng tôi.
Murazôp dẫn Khlôbuiep vào một căn buồng nhỏ, giản dị chẳng khác gì
gian buồng của một anh thuộc loại lương mỗi năm bảy trăm rúp.
- Ông ạ, tôi chắc bây giờ tình cảnh của ông đã khá hơn. Chắc bà dì ông mất
đi, ông cũng có được ít nhiều gì chứ?
- Thực tình mà nói thì tôi cũng không biết tình cảnh của tôi có khá hơn
không nữa, ông Afanaxi Vaxiliêvits ạ. Tôi chỉ được cả thảy có năm mươi
nông dân và ba vạn rúp; số tiền ấy tôi phải trả nợ hết, mà cũng chỉ trả được
