làm cho bạn nhỡ một cuộc hôn nhân, hỏng một việc kinh doanh mà vẫn
không cho rằng hắn là kẻ thù của bạn. Trái lại, sau đấy mà gặp bạn là hắn
liền vồn vã, trách bạn rằng: “-À! Đồ súc sinh, tại sao mày chẳng đến tao
bao giờ?”
Nôzđriôp quả thật là một kẻ làm việc gì cũng được. Hắn gạ bạn đi bất cứ
đâu, dù là đến tận cùng thế giới, giới thiệu bạn vào bất kỳ công cuộc kinh
doanh nào, đổi chác bất cứ cái gì với tất cả vật gì bạn thích. Súng, chó,
ngựa, cái gì đối với hắn cũng là vật đổi chác, nhưng tuyệt nhiên không có ý
kiếm lời chút nào cả. Đó là biểu hiện của một tính khí thay đổi vô cùng.
Giá ở chợ phiên mà hắn may mắn vớ được một thằng ngốc và vặt hết lông
của nó trong canh bạc thì với số tiền mà hắn được, hắn lại tiêu sạch đến
đồng xu cuối cùng ở các cửa hàng; hắn mua tất cả cái gì mà hắn trông thấy:
đồ thắng ngựa, hương đốt trong khuê phòng, khăn trùm cho bà vú, ngựa
giống, nho Côrintôx {
Nho của một địa phương nổi tiếng ở Hy Lạp
}, chậu
rửa mặt bằng bạc, vải Hà Lan, tinh bột, thuốc lá, súng tay, cá mòi, tranh vẽ,
đá mài, chậu, ủng, bát đĩa sành. Những vật ấy, ít khi hắn mang được về đến
nhà, thường là gán nợ ngay ngày hôm ấy cho một tay cờ bạc gặp may hơn
hắn, gán luôn cả túi thuốc lá và cái tẩu - rồi ngày hôm sau lại gán nốt bốn
con ngựa với cỗ xe và gã xà ích.
Thế là, chỉ còn trần một chiếc caftan ngắn, hắn chạy đi tìm một người bạn
xin về nhờ xe.
Nôzđriôp là như thế. Chắc có người cho rằng cái tính cách như thế đã được
tả đi tả lại mãi rồi và chẳng còn có ai như thế nữa. Than ôi! Họ đã lầm to.
Bọn Nôzđriôp đã hết đâu sớm thế. Trong chúng ta vẫn còn nhiều Nôzđriôp;
nhưng chắc là vì chúng đã thay áo ngoài, nên những bộ óc hời hợt không
nhận ra chúng mà thôi.
Ba chiếc xe đã về đến tam cấp lớn nhà Nôzđriôp. Trong nhà chẳng có một
vẻ gì là chuẩn bị đón khách cả. Leo trên một cái giá gỗ, ở chính giữa buồng
ăn, hai anh thợ đang quét tường, khe khẽ hát một bài không bao giờ hết, sàn
nhà thì vấy phấn bạch diên {
Chất dùng để sơn, về mặt hóa học là cacbonat
chì, rất độc, ngày nay cấm không được dùng tron việc sơn, quét nữa
} lung
tung. Nôzđriôp rủa hai anh thợ, đuổi họ cút đi, ra mà treo cổ lên, cả họ lẫn
