May thay không một điều gì trong tất cả những chuyện đó xảy ra
hết. Bà De Menthon giữ tôi lại ăn tối hai ba lần để gợi cho tôi trò
chuyện, và thấy tôi chỉ là một gã ngu ngốc. Bản thân tôi cũng cảm
thấy như vậy, và tôi rền rĩ vì điều đó, thèm muốn tài năng của ông bạn
Venture, trong khi lẽ ra phải cảm ơn sự ngu dại của mình vì đã cứu
mình khỏi cảnh hiểm nghèo. Với bà De Menthon tôi vẫn chỉ là thầy
dạy hát cho con gái bà, không có gì hơn; nhưng tôi sống yên lành và
luôn được ưa chuộng tại Chambéry. Như thế thì hơn là làm một người
có khiếu văn chương đối với bà và làm một kẻ hiểm độc đối với
những người còn lại trong miền.
Dù thế nào chăng nữa, Má cũng thấy rằng để giải thoát tôi khỏi
cảnh hiểm nghèo của tuổi trẻ, đã đến lúc cư xử với tôi như người
trưởng thành, và đó là điều bà thực hiện, nhưng theo cách lạ lùng nhất
mà không người đàn bà nào từng nghĩ ra trong trường hợp tương tự.
Tôi thấy bà có vẻ nghiêm trang hơn và lời lẽ mang tính đạo lý hơn
bình thường. Thay vào sự vui tươi đùa giỡn thường được bà hòa lẫn
vào những điều dạy dỗ, đột nhiên là một giọng luôn cao nhã, không
thân mật cũng không nghiêm khắc, nhưng dường như chuẩn bị một sự
giảng giải. Sau khi đã tìm kiếm một cách vô hiệu ở bản thân mình lý
do của sự thay đổi này, tôi hỏi Má; đó là điều bà chờ đợi. Bà đề nghị
tôi ngày mai đến mảnh vườn nhỏ dạo chơi: chúng tôi đến đó từ sáng.
Bà đã thu xếp với mọi người để chúng tôi ở riêng với nhau cả ngày; bà
dùng thời gian ấy để chuẩn bị cho tôi về các hảo ý mà bà muốn dành
cho tôi, không như một phụ nữ khác, bằng thủ đoạn và những sự khêu
gợi; mà bằng những lời trò chuyện đầy tình cảm và đầy lý trí, thích
hợp để dạy dỗ tôi hơn là để quyến rũ, và nói với con tim tôi hơn là với
nhục cảm. Tuy nhiên, dù những lời bà nói tuyệt diệu và hữu ích đến
đâu, và mặc dù những lời ấy chẳng lạnh lùng và buồn bã chút nào,
song tôi không hết sức chú ý như chúng đáng được chú ý, và không
khắc ghi chúng trong ký ức như có lẽ tôi sẽ làm trong bất kỳ lúc nào
khác, sự mở đầu của bà, cái vẻ chuẩn bị ấy đã khiến tôi lo lắng: trong
