người dân quê của bà xâu xé, thì Thérèse bị gia đình cô xâu xé, và ở
phía nào tôi cũng chẳng thể làm được gì có lợi cho người phụ nữ mà
lợi ích ấy tôi dành cho họ. Thật lạ lùng khi con gái út của bà Le
Vasseur, người duy nhất không được của hồi môn, lại là người duy
nhất nuôi bố nuôi mẹ, và sau một thời gian dài bị các anh, các chị,
thậm chí các cháu gái mình đánh đập, giờ đây cô gái tội nghiệp ấy bị
họ cướp bóc, mà chẳng chống đỡ được nhiều hơn trước những trò
trộm cắp cũng như những miếng đòn của họ. Riêng có một người
trong các cháu gái, tên là Goton Leduc, khá dễ mến và tính tình khá
hiền lành, mặc dù bị tấm gương và bài học của những kẻ khác làm hư
hỏng, vì tôi thường thấy họ ở bên nhau, nên tôi gọi họ bằng những cái
tên họ gọi lẫn nhau; tôi gọi cô cháu là cháu gái, còn người dì là dì. Cả
hai gọi tôi là chú. Vì thế có cái tên dì, mà tôi tiếp tục gọi Thérèse, và
đôi khi các bạn tôi đùa cợt lặp lại.
Ta cảm thấy rằng, trong một tình thế như vậy, tôi không được để
lỡ một khoảnh khắc nào trong việc cố gắng xoay xở. Đoán rằng ông
De Richelieu đã quên mình rồi, và không hy vọng gì về phía triều đình
nữa, đôi ba lần tôi thử làm cho vở nhạc kịch của mình được thừa nhận
tại Paris; nhưng tôi gặp phải những trở ngại đòi hỏi nhiều thời gian để
khắc phục, còn mình thì ngày càng bị thúc bách. Tôi nghĩ ra chuyện
đưa vở hài kịch nhỏ Narcisse đến Nhà hát Ý; vở được nhận, và tôi có
quyền tự do ra vào Nhà hát, điều này khiến tôi rất vui thích. Nhưng tất
cả chỉ có thế. Tôi chưa bao giờ làm được cho họ diễn vở của mình; và
chán ngán việc phải chiều nịnh các diễn viên, tôi bỏ họ đấy. Cuối cùng
tôi quay về với kế sách cuối cùng còn lại, và là kế sách duy nhất mà lẽ
ra ra tôi nên sử dụng. Do năng lui tới nhà ông De la Poplinière, tôi đã
xa rời nhà bà Dupin. Hai bà, mặc dù có họ hàng, song lại bất hòa và
không hề thăm hỏi nhau. Giữa hai nhà không có sự giao thiệp nào hết,
chỉ riêng Thieriot
sống cả ở nhà nọ lẫn nhà kia. Ông được giao nhiệm
vụ cố dẫn tôi quay lại nhà bà Dupin. Khi ấy ông De Francueil đang
theo đuổi môn vạn vật học và hóa học, và lập một bộ sưu tập sách. Tôi
