NHỮNG LỜI BỘC BẠCH - Trang 423

trong thời gian dưỡng bệnh tôi điềm tĩnh tự xác nhận những điều đã
quyết định trong khi mê sảng. Tôi từ bỏ mãi mãi mọi dự tính làm giàu
và thăng tiến. Quyết tâm sống quãng thời gian ít ỏi còn lại trên đời
trong tình trạng độc lập và nghèo khó, tôi sử dụng mọi sức mạnh tâm
hồn để đập tan xiềng xích của dư luận, và để can đảm làm những gì tôi
thấy là tốt, chẳng bối rối chút nào vì sự phán xét của mọi người.
Những trở ngại mà tôi phải chống lại và những nỗ lực để chiến thắng
chúng thật khó mà tin nổi. Tôi thành công được chừng nào hay chừng
đó và nhiều hơn bản thân tôi từng hy vọng. Giá mà tôi cũng thoát
được cái ách của tình bạn như thoát cái ách của dư luận, thì tôi thực
hiện được ý định của mình, có lẽ là ý định lớn lao nhất, hoặc ít ra cũng
hữu ích nhất cho đức độ, mà con người có thể nghĩ ra; nhưng, trong
khi tôi giẫm lên những phán xét vô lý của bọn người tầm thường hèn
hạ tự xưng là cao cả tự xưng là hiền minh, thì tôi lại để mình bị sai
khiến và dắt mũi như trẻ con bởi những người tự xưng là bạn, họ ghen
ghét vì thấy tôi một mình đi trên con đường mới, nên trong khi ra vẻ
rất quan tâm làm cho tôi được hạnh phúc, thực ra họ chỉ quan tâm làm
cho tôi thành lố bịch nực cười, và bắt đầu tìm cách hạ thấp giá trị của
tôi, để sau đó đi tới chỗ phỉ báng được tôi. Chính sự cách tân của cá
nhân tôi, đánh dấu thời đại mới, khiến họ ganh ghét tôi nhiều hơn là
danh tiếng văn chương của tôi: có lẽ họ sẽ tha thứ cho tôi vì nổi bật
trong nghệ thuật viết văn, nhưng họ không thể tha thứ việc tôi nêu lên
qua cách xử sự của mình một tấm gương dường như làm rầy họ. Tôi
được sinh ra cho tình bạn; tính tình dễ dãi và hiền lành của tôi nuôi
dưỡng tình bạn chẳng khó khăn. Chừng nào tôi không được công
chúng biết đến, thì tôi được tất cả những ai quen biết yêu mến, và
không có một kẻ thù nào hết. Nhưng vừa mới có một tên tuổi, là tôi
không còn bạn nữa. Đó là một bất hạnh rất lớn; một bất hạnh còn lớn
hơn nữa là bị vây bọc bởi những người chiếm lấy tên tuổi ấy, và chỉ sử
dụng những quyền mà tên tuổi ấy đem lại cho họ để lôi kéo tôi đến
chỗ diệt vong. Phần tiếp theo của Hồi ký này sẽ thuật lại âm mưu khả