đến đối tượng mới đang khiến mình bận tâm. Tim tôi đập mạnh vì
nóng lòng lật giở cuốn sách mới mình đang có trong túi; vừa ở một
mình là tôi lôi sách ra và không còn nghĩ đến chuyện lục lọi phòng
làm việc của chủ nữa. Thậm chí tôi khó tin rằng mình có thể ăn cắp,
cho dù tôi có những đam mê tốn kém hơn. Giới hạn ở khoảnh khắc
hiện tại, việc thu xếp như vậy cho tương lai không hợp với cách suy
nghĩ của tôi. Mụ Tribu cho tôi chịu: số tiền trả trước nhỏ thôi; và khi
đã bỏ sách vào túi, tôi chẳng nghĩ đến điều gì nữa hết. Tiền tôi có một
cách tự nhiên chuyển sang người đàn bà này cũng tự nhiên như vậy, và
khi bà ta giục giã, thì không gì đến tay tôi mau hơn quần áo của chính
tôi. Ăn cắp trước là quá lo xa, mà ăn cắp để trả nợ thậm chí chẳng phải
là một cám dỗ.
Do cứ cãi cọ mãi, cứ bị đánh đập mãi, cứ đọc trộm và đọc sách
kém chọn lọc mãi, tính tình tôi trở nên lầm lì, hoang dã; đầu óc tôi bắt
đầu hỏng đi, và tôi sống như kẻ thực sự bẳn tính xa lánh mọi người.
Tuy nhiên nếu như thị hiếu của tôi không phòng giữ cho tôi khỏi
những cuốn sách tầm thường và nhạt nhẽo, thì phúc của tôi phòng giữ
được cho tôi khỏi những cuốn sách tục tĩu và dâm ô: không phải là mụ
Tribu, người rất dễ dãi về mọi phương diện, thấy băn khoăn áy náy
nếu cho tôi mượn loại sách ấy. Nhưng, để làm tăng giá trị của chúng,
mụ kể tên chúng ra cho tôi với một vẻ bí mật chính nó lại buộc tôi
phải từ chối, vì tởm lợm cũng như vì hổ thẹn; và sự ngẫu nhiên bổ trợ
rất đắc lực cho tính tình bẽn lẽn của tôi, thành thử ngoài ba mươi tuổi
tôi chưa liếc mắt đến một cuốn nào trong những cuốn sách nguy hiểm
mà một phu nhân kiều diễm trong xã hội thượng lưu thấy là bất tiện, ở
chỗ người ta chỉ đọc được chúng, như bà nói, bằng một tay mà thôi.
Chưa đầy một năm tôi đọc hết số sách ít ỏi trong hiệu của mụ
Tribu và khi đó tôi thấy mình nhàn rỗi một cách ác nghiệt trong các
giờ rảnh việc. Được chữa khỏi những thị hiếu của trẻ con và của trẻ vô
lại nhờ thị hiếu đọc sách, thậm chí nhờ những cuốn sách, mặc dù
không chọn lọc và thường là dở, tuy thế vẫn dẫn con tim tôi trở lại với