tôi đang ở vườn địa đàng; tôi sống thơ ngây trong sạch như vậy, và tôi
hưởng cũng niềm hạnh phúc ấy.
Trong chuyến về chơi vào tháng Bảy, ông bà De Luxembourg tỏ
ra quan tâm rất nhiều đến tôi, và ân cần vồn vã rất nhiều với tôi, thành
thử, ở tại nhà họ và được bao nhiêu ân huệ của họ, tôi chẳng thể làm ít
hơn là đáp lại bằng cách siêng năng gặp họ. Tôi hầu như không rời họ:
buổi sáng tôi đến chiều chuộng lấy lòng bà Thống chế; tôi ăn trưa tại
đó; buổi chiều tôi đi dạo với ông Thống chế; nhưng tôi không ăn tối ở
đó, vì đông người, và vì giờ ăn quá khuya đối với tôi. Cho đến chỗ này
thì mọi sự đều thích đáng, chưa hề có điều dở, nếu như tôi biết dừng ở
đó. Nhưng tôi chưa bao giờ biết giữ trung dung trong sự quyến luyến,
và chỉ thực hiện nghĩa vụ giao tiếp mà thôi. Tôi luôn là tất cả, hoặc
không gì hết; chẳng bao lâu tôi là tất cả; và thấy mình được những
người đáng kính trọng như thế đón mừng, cưng chiều, tôi vượt giới
hạn, và cảm thấy với họ một tình thân chỉ được phép có với người
ngang hàng. Tôi đưa toàn bộ sự thân tình ấy vào cung cách của mình,
trong khi họ không bao giờ buông lơi ở cung cách của họ sự lịch thiệp
lễ độ mà họ đã làm cho tôi thấy quen thuộc. Tuy thế tôi chưa bao giờ
thật thoải mái với bà Thống chế. Mặc dù không hoàn toàn yên tâm về
tính cách của bà, song tôi kinh sợ tính cách ấy ít hơn là kinh sợ trí tuệ
bà. Nhờ trí tuệ trước hết mà bà buộc tôi phải kính trọng. Tôi biết rằng
bà khó tính trong đàm thoại, và bà có quyền khó tính. Tôi biết rằng
phụ nữ và trước hết là các phu nhân quyền quý, nhất thiết muốn được
mua vui, rằng chẳng thà làm họ mất lòng còn hơn làm họ buồn chán,
và qua những lời bà bình luận về những điều mà những người vừa ra
về đã nói, thì tôi đoán được những gì bà ắt phải nghĩ về những điều
thô lỗ vô vị của tôi. Tôi nghĩ ra một cách bổ sung, để tự cứu mình khỏi
tình trạng nói năng lúng túng bên cạnh bà; đó là đọc. Bà từng nghe nói
về cuốn Julie; bà biết người ta đang in nó; bà tỏ ra sốt sắng muốn thấy
tác phẩm; tôi đề nghị đọc cho bà nghe; bà chấp nhận, sáng nào tôi
cũng đến chỗ bà vào quãng mười giờ; ông De Luxembourg tới đó; mọi
