Lời nói đầu
Tên tuổi của Ivan Bunin - nhà văn Nga đầu tiên được trao giải Nobel
Văn học - từ lâu đã trở nên rất quen thuộc với bạn đọc Việt Nam.
Cuộc đời và sự nghiệp của ông khá độc đáo, nếu không nói là kỳ dị. Ivan
Alecxeevits Bunin sinh ngày 10 tháng 10 năm 1870 tại Voronezh, trong một
gia đình thuộc số những dòng quý tộc lâu đời nhất ở nước Nga, nhưng đã
suy tàn. Ông chỉ học xong có bốn lớp trường trung học huyện Elex tỉnh
Orlov, rồi ở sâu nơi làng quê, "trong bầu tĩnh mịch cực kỳ sâu lắng ruộng
đồng" của huyện Elex cho tới năm mười chín tuổi. Chính thời gian này đã
tạo nền móng cho sự nghiệp văn chương của ông, mà theo một nhà bình
luận văn học Nga, "trên những vùng bán thảo nguyên bao la, giữa vùng đất
đen cực kỳ màu mỡ và giữa những căn nhà gỗ nghèo nàn của nông dân, tâm
hồn chàng thiếu niên đã cảm thụ vẻ đẹp và nỗi buồn của nước Nga, cảm thụ
những bí ẩn bi thảm của lịch sử Nga và tính cách dân tộc Nga"
. Ông đã
bắt đầu viết văn, làm thơ trên cơ sở những cảm thụ ấy. Năm 1900, truyện
ngắn Những quả táo Antonov cùng với một số truyện ngắn và các bài thơ
khác đã khiến ông nổi tiếng. Đọc văn ông, trước khi qua đời ít lâu A.
Tsekhov đã qua một người bạn nhắn với Bunin rằng ông "sẽ trở thành một
nhà văn lớn". Sang những năm đầu thế kỷ XX, hai truyện vừa Nông thôn
(1909-1910) và Xukhodol (1911) đã đưa Bunin lên bậc những nhà văn hàng
đầu lúc bấy giờ. Thế rồi hàng loạt truyện ngắn, truyện vừa và thơ của ông
nối đuôi ra đời, trong đó nổi bật là Cuộc đời tươi đẹp (1911), Một gia đình
nông dân tươi vui (1911), Zakhar Vorobiov (1912), Cỏ gày (1913), Anh em
(1914), Quý ông từ San Francisco đến (1914), Những giấc mơ của Tsang
(1916)... Nhưng, sau năm 1917, cũng giống như một số nhà văn và nghệ sĩ
lớn khác A.N. Tolstoy, A.I. Kuprin, l.X. Smelev, X.V. Rachmaninoff..., ông
đã lưu vong ra nước ngoài, chủ yếu sống ở vùng Provence phía nam nước
Pháp. Mặc dù vậy, bằng vốn sống được tích lũy một cách kỳ diệu, bằng
những kỷ niệm cực kỳ sâu sắc và trí nhớ tuyệt vời, với lòng yêu nước nồng
