Cỏ gày
Cỏ gày thì bay khỏi bãi
(Phương ngôn)
I
Bác Averki nằm liệt giường sau khi đã được ăn mặn vào đúng ngày lễ
thánh Piotr.
Các tay thợ trẻ đã tắm rửa bằng xà phòng, chải đầu, đi ủng, mặc sơ mi
bằng vải hoa mới. Còn bác Averki thì cảm thấy trong mình yếu nhược và
dửng dưng, do đó trước ngày lễ bác cũng chẳng bước ra đến ngoài sân,
chẳng thay áo sơ mi nữa: còn quần áo mặc ngoài bác chỉ có nhất bộ, cho cả
ngày lễ tết cũng như ngày dưng. Các tay thợ trẻ thả sức ăn và suốt bữa ăn
cứ cười lên hô hố, nói những chuyện mà cô làm bếp phải giả bộ phẫn nộ
quay mặt đi, thậm chí có lúc phải bỏ chiếc thìa đang ăn dở và bỏ cả bàn ăn
mà đi ra. Còn bác Averki thì cứ lặng lẽ ăn.
Bác đã ở vào cái thời mà những người nông dân tốt bụng, hiền lành, sau
khi đã làm lụng nhiều (chính bác cũng đã làm lụng như thế, cứ cố nông suốt
tới ba chục năm) đã bắt đầu nặng tai, ít nói, và ai bảo sao cũng bào hao làm
vậy, mặc dù trong bụng lại nghĩ khác, có ý kiến riêng của mình. Bác đã ở
vào cái tuổi của người nông dân mà người ta không sao xác định ngay
được. Người bác to cao và cục mịch: rất khẳng khiu, tay dài, khung xương
nói chung to, nhưng đôi vai thì lại hẹp, vì chúng xuôi xuống và trông bề
ngoài có vẻ yếu ớt. Và cái vẻ cục mịch nơi đồng ruộng ấy, cùng với đôi
giày bện và chiếc áo lông cộc mà bác thường xuyên khoác trên mình, lại
được kết hợp một cách kỳ dị với cái vẻ đáng mến của bác: đầu bác không
to, đã bắt đầu hói ở đằng trán, mớ tóc dài nhưng thưa, bộ mặt bác phờ phạc,
