đứng cạnh cổng. Chẳng để ý gì đến bác Averki, chúng đứng đợi tạnh mưa,
một cơn mưa mà người ta có thể thấy được qua khung cổng, trên nền một
đám mây xám xịt. Lũ trẻ nói nói, cười cười ở ngoài cổng, một ai đó cứ tập
kéo hoài một chiếc đàn gió đã hỏng, những lưỡi gà đã sa xuống. Chàng rể
của bác Averki đang ngà ngà say, tiến lại gần cổng. Anh ta đưa đầu gối bên
phải lên đỡ lấy chiếc đàn gió cỡ lớn của mình, một chiếc đàn kêu rất dịu
dàng và êm tai. Anh ta vừa chơi đàn, vừa thẫn thờ nhìn vào một điểm. Còn
đứng đối diện với anh ta, đầu hơi cúi xuống, chằm chằm nhìn anh ta là một
cô vợ lính, một thiếu phụ có nước da tái, miệng tươi tắn, dễ coi, cặp mắt
sáng như bạc giữa những làn mi đen. Họ gọi nhau bằng những cái nhìn,
bằng những từ ngữ ở một thể “thụ động” vô cùng tận. Và dưới làn mưa thưa
thớt, mọi người đều theo dõi cuộc đàm thoại tình duyên không lời của họ
hồi lâu. Đã sẩm tối trong các góc lán, đang sẩm tối ở ngoài cổng. Mắt nhắm
nghiền, bác Averki lắng nghe. Bác cảm thấy dễ chịu...
Cảnh đường làng ở cạnh lán cứ như vậy cho tới tận đêm khuya, mọi
người dần dần tản ra về. Mãi khuya bầu trời mới quang quẻ, hai ngôi sao
lớn ngó vào trong lán. “Té ra là phải thế, - bác Averki ngẫm nghĩ, té ra đối
với nó, con gái mình cũng chưa xinh, nó phải kiếm đứa khác.” Tiếng đàn
gió đã im. Ngoài cổng có tiếng ai đang nói bằng một giọng run run, khản
đặc, nài nỉ một điều gì. Người đàn bà đáp lại với giọng kéo dài, có ý lảng
tránh, nhưng sự chống đỡ của cô ta có vẻ yếu ớt. Rồi sau hai bóng đen trong
phút chốc đã che lấp những vì sao trong khung cổng, đoạn đi ngang qua sát
cạnh bác, tiến về phía đống rơm còn sót lại ở mé trái...
“Ôi chà, không ổn rồi, - bác Averki nghĩ bụng. - Thế mà con gái mình lại
yêu quý nó kia chứ...”. Trong tâm hồn bác âm vang lên một bài ca âu yếm,
tình tứ: “Hỡi anh yêu, vắng anh em buồn, vắng anh giường lạnh ngắt, đầu
giường sương muối đọng...” Bác thiếp đi rồi lại tỉnh giấc vì có tiếng ho ran.
Sau khi đã tiễn chân cô vợ lính, anh chàng rể đã mạnh bạo trở về lán, ngồi
lên chiếc xe trượt tuyết, cởi quần áo, ném đôi ủng xuống đất kêu lịch bịch.
Anh ta xòe diêm, soi vào con gà trống ngủ đêm trên giá xẻ gỗ.
Để chứng tỏ là mình không phật lòng và không can thiệp vào công việc
của người khác, bác Averki cười khẩy, nói con gà trống:
