Sự thật là từ mùa Thu năm 1940, nước ta đã thành thuộc địa của Nhật,
chứ không phải thuộc địa của Pháp nữa. Khi Nhật hàng Đồng minh thì
nhân dân cả nước ta đã nổi dậy giành chính quyền, lập nên nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hoà.
Sự thật là dân ta đã lấy lại nước Việt Nam từ tay Nhật, chứ không phải
từ tay Pháp.
Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị. Dân ta đã đánh đổ các
xiềng xích thực dân gần một trăm năm nay để gây dựng nên nước Việt Nam
độc lập. Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỷ mà lập nên
chế độ dân chủ cộng hoà.
Bởi thế cho nên, chúng tôi – lâm thời Chính phủ của nước Việt Nam mới
– đại biểu cho toàn dân Việt Nam, tuyên bố thoát ly hẳn quan hệ thực dân
với Pháp, xoá bỏ hết những hiệp ước, mà Pháp đã ký về nước Việt Nam,
xoá bỏ tất cả mọi đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam.
Toàn dân Việt Nam, trên dưới một lòng, kiên quyết chống lại âm mưu của
bọn thực dân Pháp.
Chúng tôi tin rằng các nước Đồng minh đã công nhận những nguyên tắc
dân tộc bình đẳng ở các hội nghị Tê–hê–răng và Pharanxiscô, quyết không
thể không công nhận quyền độc lập của dân Việt Nam.
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm
nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy
năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập.
Vì những lẽ trên, chúng tôi – Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hoà – trịnh trọng tuyên bố với cả thế giới rằng:
Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành
một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh
thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập
ấy.
Sau khi đọc bản thảo cho những người cộng tác thân cận nghe và hỏi ý
kiến họ (đây là một thói quen của Cụ Hồ hỏi ý kiến để người khác phê bình