NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 159

5- Ủy ban báo cáo cho Quốc hội về việc tiếp thu ý kiến, việc chỉnh sửa dự
luật và kiến nghị của mình; 6- Quốc hội thông qua văn bản (hoặc không
thông qua) theo kiến nghị của Ủy ban. Với cùng tính chất, quy trình thông
qua pháp lệnh của Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng cần tuân theo các bước
như trên. Như vậy, chúng ta sẽ tránh được sự trùng lặp và hiện tượng một
việc làm hai lần.

Nghị viện nhiều nước trên thế giới thường áp dụng quy trình ba lần đọc để
thông qua một dự luật. (Lần đọc là dịch nguyên nghĩa từ “reading” trong
tiếng Anh. Thực ra nó chỉ có nghĩa là một thủ tục trong công đoạn nghị viện
của quy trình lập pháp. Không một nghị viện nào trên thế giới đọc toàn văn
dự thảo luật trước phiên họp toàn thể). Thực ra, thông qua luật qua ba lần
đọc thì cũng bao gồm tất cả các bước được nói ở trên. Hiện nay, việc Quốc
hội xem xét và thông qua các dự luật đã từng bước được đổi mới theo định
hướng như vậy. Tuy nhiên, các bước của công đoạn Quốc hội cần được thiết
kế mạch lạc và sáng tỏ hơn. Ví dụ, sau khi dự luật được trình, các đại biểu
phải có thời gian để nghiên cứu, trao đổi với các chuyên gia và cử tri. Khi
các đại biểu đã có đầy đủ thông tin về tác động của dự luật và các lợi ích bị
ảnh hưởng, Quốc hội mới bắt đầu thảo luận chính sách mà dự luật đề ra.

Quan trọng nhất là phải củng cố và đổi mới hoạt động của Hội đồng dân tộc
và các Ủy ban của Quốc hội. Các cơ quan này phải thật sự là “đầu dây thần
kinh của Quốc hội đối với cuộc sống”, là công cụ để tiếp nhận ý kiến của
nhân dân và các chuyên gia. Các cơ quan này phải làm việc thường xuyên
để hoàn thiện các dự luật đã được Quốc hội thảo luật và nhất trí về chính
sách và để chuẩn bị các quyết định khác của Quốc hội. Như vậy, chúng ta
mới có thể đẩy nhanh tốc độ làm luật. Nhiệm kỳ tới, nên chăng cần có
nhiều Ủy ban hơn. Số lượng các thành đều làm việc thường xuyên.

Lập pháp thực chất là một cách phản ứng của chúng ta đối với những vấn
đề của cuộc sống. Đổi mới hoạt động lập pháp chính là nhằm phản ứng có