Hành chính một cửa
Ít ai có thể nghĩ rằng cải cách hành chính lại gắn bó như vậy với những
chiếc cửa. Gắn bó ở cái nghĩa: nó hướng mọi nỗ lực to lớn của bộ máy công
quyền vào những chiếc cửa. Và mục đích là: bịt hết những cửa không cần
thiết, chỉ chừa ra một chiếc cửa mà thôi. Một cửa thì không thể gõ nhầm.
Một cửa thì không phải gõ nhiều. Mà không gõ nhầm, không ngõ nhiều thì
tiết kiệm được thời gian, sức lực và cả thần kinh nữa. Lợi ích thật rõ ràng.
Tuy nhiên, về nguyên tắc, một công việc gắn với nhiều cơ quan (hoặc nhiều
đơn vị trong một cơ quan) thì phải gõ nhiều cửa. Vấn đề chỉ là ai gõ mà
thôi. Với chính sách một cửa, thì người dân chỉ phải gõ một cửa, còn các
công chức sẽ phải gõ tất cả các cửa còn lại. Nghĩa là, chuyển bớt việc của
dân sang cho quan. Làm như vậy, trong một nhà nước của dân, do dân và vì
dân là rất phải đạo. Tuy nhiên, như mọi tấm huy chương, chính sách mới
này cũng có hai mặt.
Một mặt, các công chức gõ cửa của nhau sẽ dễ dàng hơn và bằng vai phải
lứa hơn. Ngoài ra, nếu một quy trình chuẩn được xác lập thì hồ sơ cứ tự
động trôi qua các công đoạn mà các công chức cũng không nhất thiết phải
làm cái việc gõ cửa.
Tuy nhiên, mặt khác, tình trạng “suy dinh dưỡng” về động lực là rất dễ xảy
ra. Với hệ thống lương bổng hiện nay, các công chức ít có lợi ích trong việc
lao tâm khổ tứ để thúc đẩy công việc. Hơn thế nữa, lợi ích về tinh thần như
việc chứng kiến sự hài lòng, vui sướng của người dân khi công việc được
giải quyết, họ cũng khó được hưởng (Đơn giản là vì trong nhiều trường hợp
người dân không gõ cửa của họ). Thế nhưng, khó khăn nhất là tình trạng
các cửa không hiểu hết yêu cầu và đòi hỏi của nhau, đặc biệt là sự không
hiểu hết của chiếc cửa duy nhất có trách nhiệm tiếp nhận đơn từ của dân.
