NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 184

chiếc máy ảnh là rất dễ. Tuy nhiên, nó chẳng giúp ích được gì nhiều cho
dân chủ và minh bạch hóa.

Vấn đề quan trọng nhất của việc thông tin cho dân là làm rõ được chính
sách và các hệ quả của nó. Chính sách thực chất là một cách đối xử. Chiếc
bánh ngân sách (kể cả các nguồn lực và thị phần) là một đại lượng xác định,
khi bạn cắt cho người này miếng to hơn, nghĩa là người kia sẽ còn được
miếng nhỏ hơn. Không thể có chuyện người này được nhiều thì người kia
cũng được nhiều theo tương ứng. Nhưng cách chia chác như vậy có thể là
cần thiết. Điều quan trọng là làm rõ được sự cần thiết này. Và tốt hơn nữa là
có được sự thỏa hiệp của xã hội cho cách chia chác như vậy. Nhân đây,
trách nhiệm giải trình (accountability) của các cơ quan công quyền chính là
công cụ pháp lý để bảo đảm sự minh bạch trong quá trình ban hành quyết
định.

Minh bạch gắn với công khai.

Thấy thì tin đó là quy luật của nhận thức và lòng người. Đây là lý do tại sao
luật pháp nước ta quy định: “Quốc hội họp công khai” (Điều 67, Luật Tổ
chức Quốc hội). Công khai hóa có thể góp phần nâng cao trách nhiệm. Điều
đặc biệt về chất vấn tại các Kỳ họp của Quốc hội là nó diễn ra trước mắt
của toàn thể nhân dân (nhờ được truyền hình trực tiếp). Sự công khai và
minh bạch này đã làm cho nền chính trị của đất nước ta trở nên năng động
hơn rất nhiều.

Sự minh bạch thực chất là Mặt trời trong đời sống xã hội của con người. Và
tia sáng Mặt trời là thứ có khả năng khử trùng cao nhất.