Pháp luật vì cuộc sống
Cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới xảy ra do nhiều
nguyên nhân. Trong đó có nguyên nhân quan trọng là các thiết chế tài
chính, ngân hàng đã không bị giám sát chặt chẽ. Theo phản ứng tự nhiên,
sắp tới hầu hết các quốc gia trên thế giới sẽ tăng cường giám sát và tăng
cường điều chỉnh. Thay vì phấn đấu cho thương mại tự do và thị trường tự
do, xu hướng bảo hộ và điều chỉnh có thể sẽ được tăng cường. Với xu
hướng này, có lý do để tin rằng sắp tới chúng ta sẽ có nhiều pháp luật hơn
và nhiều sự can thiệp của nhà nước hơn. Điều này sẽ xảy ra ở phạm vi một
quốc gia, cũng như trên toàn cầu.
Thật đáng tiếc là tự do đã không thể giải quyết được tất cả mọi vấn đề của
nhân loại. Tuy nhiên, sự điều chỉnh không khéo sẽ còn đẻ ra lắm vấn đề
hơn.
Để vượt qua sự lạm dụng trong điều chỉnh, cũng như tránh được cái giá vô
cùng đắt đỏ phải trả cho tình trạng đời sống xã hội bị điều chỉnh quá mức,
ngay từ lúc này, chúng ta đã cần phải có một phương pháp luận đúng đắn
cho hoạt động lập pháp của mình.
Phương pháp luận này có thể được nêu giản dị như sau: nếu tự do là một giá
trị tự thân và pháp luật là một giá trị có điều kiện, thì chỉ khi chứng minh
được sự cần thiết phải điều chỉnh, chúng ta mới nên ban hành pháp luật.
Phương pháp luận này đòi hỏi chúng ta phải coi hoạt động lập pháp như
một cách phản ứng trước các vấn đề có thật của cuộc sống, hơn là một công
cụ để uốn nắn cuộc sống theo ý muốn chủ quan của chúng ta. Làm luật là
khơi dòng cho dòng sông cuộc sống, hơn là nắn dòng của dòng sông cuộc
sống.
