NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 233

Năm là, các quyết định của người tiền nhiệm chưa chắc đã được người kế
nhiệm chấp nhận. Chủ trương bán nhà xưởng được phó chủ tịch tiền nhiệm
phê chuẩn, nhưng hoàn toàn có thể bị phó chủ tịch kế nhiệm xem xét lại.
Những hợp đồng mua bán kiểu như vậy hầu như không bao giờ có thể
thanh lý. Cứ nghĩ mà xem, mua nhà thì bạn còn may mắn. Giả sử bạn mua
một cái gì khác và xài hết sau khi hợp đồng mua bán kết thúc thì sao?

Để bảo đảm tính đoán trước được của công quyền, điều quan trọng là phải
có được một hệ thống các giải pháp hữu hiệu. Dưới đây là một vài giải pháp
được áp dụng trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền ở nhiều nước
trên thế giới:

Một là, pháp luật xác lập một hành lang chặt chẽ và tương đối hẹp cho việc
hành xử của công quyền. “Các công dân được làm tất cả những gì pháp luật
không cấm, nhưng các quan chức chỉ được làm những gì pháp luật cho
phép”. Pháp luật càng cho phép công quyền ít bao nhiêu, tính đoán trước
được của công quyền càng cao bấy nhiêu và ngược lại.

Hai là, ban hành quyết định phải dựa trên những nguyên tắc và thủ tục được
xác định trước. Đồng thời, những nguyên tắc và thủ tục đó là không thể bị
sửa đổi “giữa cuộc chơi”. Một trong những nguyên tắc cơ bản của việc ban
hành quyết định là bảo đảm tính hợp pháp và tính hợp lý.

Ba là, xác lập chế độ trách nhiệm của chính quyền đối với quyết định của
mình. Ở đây, ngoài trách nhiệm về chính trị, về kỷ luật, về hành chính và tài
chính, công luận thường coi trọng trách nhiệm giải trình.

Bốn là, bảo đảm tính minh bạch trong việc ban hành quyết định. Người dân
phải có quyền tiếp cận các thông tin, cũng như các tư liệu, số liệu là cơ sở
cho việc quyết định.