NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 341

NSD: Thì cũng có cái để hy vọng. Ít nhất đây là thời mà trí thức có hẳn một
Nghị quyết TW 7 cho mình.

PV: Nhưng, thưa ông, Nghị quyết chưa kịp đi vào cuộc sống thì Dự án
Công viên Văn Miếu – Bia tiến sĩ hiện đại đang có nguy cơ phản cảm trước
vấn đề nghiêm túc và hệ trọng là trí thức?

NSD: Bia của các tiến sĩ là các công trình nghiên cứu, sáng tạo của họ. Nếu
họ không để lại các phát kiến, các tư tưởng… thì các bia đá phỏng có giúp
tôn vinh được gì?! Quá ham chuyện bia đá lắm khi chỉ nhận được bia
miệng.

Ngoài ra, cũng phải thấy rằng Dự án Công viên Văn Miếu -
Bia tiến sĩ dễ gây phản cảm, bởi vì chất lượng của nhiều tiến sĩ ở ta đang
thật sự có vấn đề. Tôi đã từng được một anh bạn giới thiệu: “Xin giới thiệu
đây là anh bạn của tôi. Mặc dù hắn ta là tiến sĩ, nhưng đầu óc thỉnh thoảng
cũng biết động đậy”. Thói hư danh, việc mua bán bằng cấp tràn lan đã làm
cho học vị tiến sĩ không còn là một danh hiệu đương nhiên được xã hội tôn
trọng nữa.

PV: Chuyện xây bia rõ ràng là chưa phải lúc?

NSD: Sẽ chẳng bao giờ phải lúc, nếu những vị tiến sĩ tìm cách tự xây lấy
bia cho mình. Hãy để cho hậu thế làm việc đó. Việc Đảng chấp nhận vai trò
phản biện của trí thức chính là một thành tựu rất lớn. Nhưng anh có phản
biện được hay không thì đó lại là một câu chuyện khác. Thế nên, còn phải
cố gắng nhiều. Ngoài ra, có trí tuệ nhiều khi chưa đủ, người trí thức cần có
cả đạo đức và bản lĩnh. Phản biện là một công việc khó khăn hơn tung hô,
ca tụng rất nhiều.