X
THỨC DẬY
Chuông đồng hồ nhà thờ đánh hai giờ, Jean Valjean thức giấc dậy. Cái
giường êm quá đã làm anh tỉnh dậy. Đã gần hai mươi năm anh không hề
được nằm giường, nên, tuy không thay quần áo, cái cảm giác quá lạ làm anh
không ngủ yên được. Anh đã ngủ quên được hơn bốn tiếng đồng hồ. Bao
nhiêu mệt mỏi như đã trút sạch. Vả, anh cũng quen chẳng nghỉ ngơi nhiều.
Anh mở mắt, nhìn một lúc lâu trong bóng tối quanh mình rồi nhắm mắt ngủ
lại.
Ban ngày cảm xúc miên man, tâm trí nhiều điều lo nghĩ, đến đêm ngủ
thiếp đi thì dễ dàng, chứ đã thức giấc thì khó mà ngủ lại được. Jean Valjean
đêm ấy có thế thật. Anh không sao nhắm mắt trở lại được, đâm ra nghĩ vơ
vẩn. Đầu óc như mờ mịt, rối bời, ý nghĩ qua lại chằng chịt. Chuyện xa,
chuyện gần đều như lềnh bềnh lộn xộn, giao nhau, lẫn lộn với nhau, khi thì
mờ nhạt khi thì hiện to, rồi bỗng nhiên vụt biến đi như chìm xuống dưới làn
nước bùn đang xáo động. Nhiều ý nghĩ hiện ra, nhưng chỉ có một ý thường
xuyên quấn quít trong óc anh, lấn át tất cả: Anh nghĩ về bộ đồ ăn bằng bạc
và chiếc môi to tướng của bà Magloire bày trên bàn ăn, nó đã làm cho anh để
ý lúc đầu hôm. Bộ đồ bạc ấy như ám ảnh anh. Nó ở ngay kia thôi, cách có
mấy bước. Lúc từ buồng bên sang đây, anh thấy bà ở già cất nó vào chỗ ô ở
đầu giường. Anh đã chú ý đến chỗ ô tường đó. Ngay phía bên phải chỗ cửa
từ buồng ăn sang. Bộ đồ bạc, rõ là bằng bạc ròng. Mà lại là bạc cũ. Kể cả
chiếc môi, có thể bán ít ra là vài trăm francs. Gấp đôi món tiền anh làm trong
mười chín năm trời. Thật ra thì anh có thể kiếm được nhiều hơn thế nếu Nhà
Nước không ăn cắp của anh.
Anh nghĩ tới nghĩ lui, giằng co suốt giờ. Cũng có chút ít do dự và tranh
đấu bản thân. Bỗng đồng hồ đổ ba tiếng. Anh mở choàng mắt, ngồi nhổm
dậy, với tay sờ cái ba lô quẳng trong xó, rồi thả hai chân xuống đất, ngồi
nhổm lên giường lúc nào không biết. Anh ngồi yên như thế một lúc lâu,
trong trí suy nghĩ vẩn vơ. Ai thấy anh bấy giờ một mình ngồi thức trong đêm
tối khi cả nhà ngủ yên, chắc phải lấy làm ghê rợn. Bỗng anh cúi xuống, tháo
