đáng vài xu, mấy miếng bánh khô! Đồ chó chết, tao không thèm những cái
ấy. Tao cần tiền, tiền, tiền kia. Nhưng tiền thì chúng nó không bao giờ cho;
chúng nó bảo cho tiền chúng tao uống rượu hết, chúng ta là đồ nghiện ngập;
đồ lười biếng. Thế chúng nó, chúng nó thì sao? Xưa kia chúng làm gì? Là
quân ăn cắp! Không ăn cắp sao lại giàu? Phải tung hê tất cả cái xã hội này đi,
như nắm bốn góc chiếc khăn bàn mà tung lên trời cho tan nát hết, cho sạch
sành sanh hết. Thà thế còn hơn. Còn cái thằng cha phúc đức ấy! Nó có đến
không? Hay là thằng chó chết quên mất địa chỉ rồi. Tao cuộc là thằng già
ấy…
Đúng lúc đó có người gõ cửa nhè nhẹ, hắn nhảy vội ra mở cửa, cúi gập
người xuống chào, vui cười, niềm nở, kính cẩn và kêu lên:
— Mời ngài vào! Xin mời ngài quá bộ vào, ngài ân nhân kính mến của
chúng tôi, xin mời quý tiểu thư xinh đẹp vào.
Một ông già và một thiếu nữ hiện lên trên ngưỡng cửa. Marius vẫn ở trên
chỗ cũ. Cảm tưởng của chàng lúc này thật không lời nào nói được.
Chính là Nàng!
Ai đã yêu mới hiểu được tất cả ý nghĩa chói lọi của bốn chữ cái làm nên
cái tiếng thiêng liêng ấy: “Nàng!" Chính là nàng thật. Mắt Marius bỗng
nhiên mờ đi sau một làn hào quang rực rỡ. Nàng hiện ra mờ ảo sau vầng hào
quang ấy. Chính là nàng, con người dịu dàng bấy lâu vắng bóng, ngôi sao đã
soi sáng đời chàng sáu tháng trời, con mắt ấy, cái miệng ấy, khuôn mặt rỡ
ràng ấy khi biến đi đã làm cho đời chàng âm u như đêm tối. Hình ảnh biến đi
bây giờ lại xuất hiện. Mà xuất hiện trong cái bóng tối này, trong gian phòng
tồi tàn này, trong cái ổ chuột kinh khủng này.
Marius xúc động run bắn người lên. Ôi! Nàng ở kia! Tim chàng đập mạnh
khiến mắt chàng hoa, chàng thấy nước mắt muốn trào ra. Thật ư, lại được
gặp nàng ư? Sau bao nhiêu ngày đáy bể mò kim. Chàng cảm thấy như người
đã mất linh hồn nay lại hoàn hồn. Nàng vẫn như xưa, chỉ hơi xanh một chút,
nét mặt thanh tú trong vành chiếc mũ nhung tím, thân nàng lẩn trong chiếc
áo khoác satin màu đen. Dưới chiếc áo dài thấy rõ bàn chân nhỏ bé, gọn
gàng trong chiếc giày thêu. Nàng vẫn đi với ông Leblanc.
Nàng bước mấy bước vào trong phòng và đặt một cái bọc khá to trên bàn.
Cô Jondrette lớn đứng nấp sau cánh cửa, mắt lầm lầm nhìn chiếc mũ nhung,
