Paris họp nhau ở cánh đồng Issy, trong một mỏ đá bỏ hoang có nhiều ở phía
ấy. Enjolras vừa đi đến chỗ hẹn, vừa điểm qua tình hình trong trí. Sự việc
xảy ra quả là trọng đại. Diễn biến của sự việc rõ ràng là nghiêm trọng. Khi
những triệu chứng báo trước cơn bệnh xã hội biến chuyển nặng nề thì một
biến chứng nhỏ nhặt nào cũng làm cho nó đình đốn và trở nên rắc rối. Từ
hiện tượng đó nảy ra những sụp đổ và những tái sinh. Enjolras thấy hé dưới
chân những mảng tường tối tăm của tương lai một sự vùng lên rạng rỡ. Biết
đâu? Thời cơ có lẽ đã đến. Dân chúng giành lại quyền của mình, ôi cảnh
tượng mới đẹp làm sao! Cách Mạng giành lại nước Pháp một cách vẻ vang
và nói to với thế giới: “Chờ xem ngày mai!” Và Enjolras thấy trong lòng
sung sướng. Chàng có cảm tưởng bây giờ bạn bè của chàng như là một dây
thuốc súng rải rác khắp Paris. Chàng gom góp trong trí cái tài hùng biện triết
lý sâu sắc của Combeferre, cái hăng hái tứ chiếng của Feuilly, cái mồm mép
thao thao của Courfeyrac, cái cười của Bahorel, cái sầu não của Prouvaire,
cái tri thức của Joly, cái châm biếm của Bossuet, để trộn lẫn nhau làm thành
một tia điện bắn ra và bắt lửa khắp nơi cùng một lúc. Tất cả anh em đều bắt
tay vào việc. Nhất định kết quả sẽ xứng đáng với công phu bỏ ra. Hay lắm.
Điều này làm chàng nghĩ tới Grantaire. “À, phố Maine không cách xa đường
ta đi cho lắm. Hay là ta tạt qua nhà Richefeu thử!? Phải đấy, để xem cái anh
chàng Grantaire này nó làm ăn ra sao và công việc đã đến đâu rồi”.
Chuông nhà thờ Vaugirard đánh một giờ thì Enjolras đến phòng hút thuốc
nhà Richefeu. Chàng đẩy cửa bước vào, khoanh tay đứng nhìn gian phòng
đầy bàn ghế, đầy người và đầy khói thuốc. Trong đám mây mù ấy, có tiếng
một người vang lên rồi tiếng một người khác cắt ngay lập tức. Đó là cuộc đối
thoại của Grantaire và đối thủ của anh ta. Anh đang ngồi đối diện với một
người khác, trước một cái bàn đá, trên mặt bàn rải rác có những quân bài
dominos. Grantaire đấm tay xuống mặt đá và Enjolras nghe cuộc đối thoại
sau đây:
— Sáu đôi.
— Bốn.
— Con lợn! Tao không có bốn.
— Mày chết. Hai đây.
— Sáu.
