mùa thu năm 1923. Nhằm duy trì chút ảo tưởng cuối cùng về sự
ổ
n định trong năng lực thanh toán, Von Havenstein bắt đầu cho
bơm tiền trực tiếp từ Ngân hàng Trung ương Đức vào các doanh
nghiệp tư nhân. Ông núp sau lời khẳng định rằng, nếu không phải
vì các khoản bồi thường chiến phí thì nước Đức đã chẳng rơi vào
tình trạng lạm phát, và đổ hết mọi tội nợ liên quan đến lạm phát lên
những yêu sách tham lam của ngoại bang. Ông bắt đầu cãi rằng
lạm phát chẳng dính dáng gì đến mình cả, rằng ông chỉ là một kẻ
đứng ngoài cuộc thụ động đối với toàn bộ quá trình vừa qua, rằng
nhiệm vụ của ông chỉ là tạo ra đủ lượng tiền để bôi trơn những bánh
xe của hệ thống thương mại, và nếu hoạt động mua bán cần thêm
một nghìn tỷ mark nữa, thì ông có trách nhiệm đảm bảo rằng số
tiền đó sẽ chạy ra từ máy in không thiếu một đồng và được phân
phối rộng khắp trên toàn quốc.
Vào ngày 17 tháng Tám năm 1923, ông đã trình bày bản báo cáo
thường niên về tình hình kinh tế trước Hội đồng Nhà nước như
sau:
Hôm nay Ngân hàng Trung ương Đức đã phát hành 20.000 triệu
mark tiền mới mỗi ngày, trong đó 5.000 triệu mark là tiền mệnh
giá lớn. Trong tuần tới, ngân hàng sẽ nâng con số này lên 46.000
triệu mark mỗi ngày, trong đó 18.000 triệu mark là tiền mệnh giá
lớn. Tổng lượng phát hành hiện nay đã lên tới 63.000 triệu. Trong vài
ngày nữa, chúng ta sẽ đủ khả năng phát hành 2/3 tổng lượng tiền
trong lưu thông chỉ trong một ngày.
Và đây, vị thống đốc Ngân hàng Trung ương Đức, người gánh
trên vai trọng trách căn bản là bảo toàn giá trị của đồng tiền, lại
hãnh diện tuyên bố với một nhóm các nghị viên rằng ông ta đã có
khả năng mở rộng cung tiền tới hơn 60% chỉ trong có một ngày và
nhấn chìm đất nước dưới một biển tiền giấy thậm chí còn lớn
