hơn. Đối với rất nhiều người, đó chỉ là một dấu hiệu khác cho
thấy nền tài chính Đức đã sa vào ảo ảnh Alice-ở-xứ-sở-diệu-kỳ.
“Không ai có thể lường được một sự hé lộ tài tình đến thế về
những hành động dại dột không thể tưởng tượng nổi mà một đầu óc
dốt nát và lý thuyết sai lầm có thể gây nên… Những cảm hứng
điên rồ của Ngân hàng Trung ương Đức đã không cho công cuộc
bình ổn một cơ hội nào cả,” Huân tước d’Abernon, đại sứ Anh đã
viết, ông là một chuyên gia về vấn đề phá sản nhà nước. “Có vẻ
như không còn chút hy vọng nào về một sự hồi phục cho một đất
nước nơi những chuyện như vậy có thể xảy ra. Hy vọng chắc chắn
chỉ là hão huyền trừ phi quyền lực bị tước bỏ hoàn toàn khỏi bàn
tay của những kẻ loạn trí đang vận hành bộ máy chính quyền.”
KHI CHIẾN TRANH KẾT THÚC, Hjalmar Schacht chỉ là một
viên chức ngân hàng với những thành tựu tương đối khiêm tốn,
không đặc biệt nổi trội hay giàu có. Chính những cơ hội mà lạm phát
mang lại đã biến ông thành một con người quyền lực và giàu sang.
Chắc chắn ông không kiếm ra tiền nhờ hoạt động đầu cơ – ông
lớn lên trong cảnh nghèo, vốn bản tính rất bảo thủ và chẳng đời nào
chịu đánh cược rủi ro với chính những món tiền tiết kiệm của mình.
Tuy nhiên, ông lại là người rất may mắn.
Vào năm 1918, ông tuyển một nhân viên môi giới chứng khoán ba
mươi sáu tuổi tên là Jacob Goldschmidt vào Nationalbank.
Goldschmidt rất tài năng, lại có học thức và quyến rũ, khác hẳn các
viên chức ngân hàng thủ cựu truyền thống của Berlin, anh ta là một
triệu phú tay trắng làm nên, người đã gây dựng được một hãng giao
dịch chứng khoán ăn nên làm ra. Khi vừa bước chân vào
Nationalbank, Goldschmidt lập tức bắt tay vào công cuộc đùa giỡn
với thị trường bằng lượng vốn khổng lồ của ngân hàng, và sau khi
sắp đặt một loạt những vụ sáp nhập vô cùng khôn khéo, anh đã
biến đổi hẳn ngân hàng này, giờ đã được thay tên mới là Danatbank,
