châu Âu, ông cũng không quên sắp xếp một chuyến tham quan
đau lòng bằng xe mô tô chạy dọc những bãi tha ma khổng lồ nơi
Mặt trận phía Tây.
Quang cảnh từ Paris còn có phần ẩn chứa nhiều điềm xấu hơn
cả ở London. Đến 10 giờ tối là cả thành phố chìm trong bóng đêm
vì thiếu than để sản xuất điện. Trên danh nghĩa, Hội nghị hòa bình
vẫn trong thời gian họp và đang uể oải bước qua những cuộc đàm
phán cuối cùng với phe Liên minh trung tâm và các quốc gia kế
tục bao gồm: Áo, Hungary, Bulgaria, và Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, các
đoàn đại biểu lớn đều đã rời đi hết, kéo theo một bầu đoàn thê tử
lên đến cả chục ngàn những thành phần đi kèm khác: cố vấn, vợ,
nhân tình, đầu bếp, tài xế, nhân viên liên lạc, thư ký, và nhà báo.
Các khách sạn đã quay về với công việc kinh doanh thường nhật -
đến cuối tháng Bảy, khách sạn Majestic, trụ sở của phái đoàn Anh
trong suốt thời gian hội nghị, và khách sạn Crillon, trụ sở của phái
đoàn Mỹ, đều đã mở cửa trở lại để phục vụ khách vãng lai. Nhà báo
có tư tưởng cấp tiến Licoln Steffens, người đã theo phái đoàn Mỹ
tới Paris và vẫn nán lại đây sau khi hội nghị đã bế mạc, đã lột tả cực
kỳ chính xác tâm trạng vỡ mộng cay đắng của toàn thành phố trong
suốt những ngày tháng đó, “Những hậu quả của hòa bình hiển hiện
tại Paris. Chiến tranh, cách mạng, bạo động nổ ra khắp nơi.”
Mùa hè qua đi, những mối đe dọa chính trị đối với châu Âu
cũng bắt đầu lùi xa dần. Mặc dù nội chiến vẫn cày nát nước Nga,
song hiểm họa từ một cuộc cách mạng Bolshevik tại nước Đức thì đã
lụi tắt. Một phong trào cộng sản khởi phát tại Berlin cùng một cuộc
cách mạng khác tại Bavaria đều đã bị đập tan. Theo quan điểm của
cá nhân Strong, mối nguy sát sườn hiện nay chính là vấn đề kinh
tế. Hai quốc gia lớn nhất, Pháp và Đức, đều đang cần viện trợ
lương thực khẩn cấp từ nước ngoài. Châu Âu lục địa rơi vào cảnh
thiếu vốn trầm trọng để có thể tái thiết đất nước. Đáng ngại
