Phan Chu Trinh, ông Huy được bổ Tri huyện Bình Khê. Trong lúc tại chức,
ông Huy thường say rượu, đánh chết người, nên bị cách. Ông lang thang
vào Sài gòn, làm thầy thuốc và thầy bói trước chợ Bến Thành. Ngày nào
ông cũng ngồi trước cửa Nam chờ đợi khách tới xem mạch, hốt thuốc và
mời về nhà ăn cơm.
Có một lần, đợi mãi tới chiều tối, mà không có người tới xem mạch, mời
về đãi cơm, ông ta đói rã. May mắn, ông Diệp Văn Kỳ ngồi xe hơi qua đó,
nhận ra thầy học cũ, mời về nhà đãi ngộ hậu hĩ, rồi còn mời về Cao Lãnh để
nhạc nha cung phụng đủ thứ. Trái với sự thêu dệt, bịa đặt của các nhà viết
sử Hà Nội, cố tình mô tả ông Huy là một nhà “cách mạng kiên cường, bất
khuất chống lại thực dân Pháp bị cách chức”, là cố tình nói sai sự thật. Ông
Bùi Tín dẫn lại lài liệu của nhà nghiên cứu lịch sử Pháp Daniel Hémery,
đăng trên tạp chí “Approchesasie” cho biết:
Bi kịch gia đình tác động mạnh mẽ đến anh (Nguyễn Tất Thành). Ông
Nguyễn Sinh Huy vốn nghiện rượu nặng khi còn ở Huế. Bà Thanh (chị ông
Hồ) kể lại rằng hồi ấy cứ lên cơn thèm rượu và say rượu, là bà bị ông bố
đánh bằng tay và bằng roi rất tàn nhẫn. Tháng 5-1909, ông (Huy) được bổ
đi Tri huyện Bình Khê Bình Định khi 47 tuổi. Nửa năm sau đó, tháng Giêng
năm 1910, ông (Huy) bị thi hành kỷ luật rất nặng, do đã đánh anh nông dân
Tạ Đức Quang bằng roi và gậy đến mức làm cho anh này chết. Sở mật thám
mở cuộc điều tra. Vụ ngộ sát xảy ra khi ông Sắc (tức Huy) say rượu. Hội
đồng nhiếp chánh ở Huế lúc ấy quyết định tước mọi chức quyền Tri huyện
của ông, và hạ xuống 4 bậc trong ngành quan lại. Bi kịch này hết sức nặng
nề, làm đổ vỡ giấc mộng của ông Tri huyện, bị thu hồi ấn tín. Ông đi dạy
học vài tháng rồi vào Lộc Ninh, đi làm “surveillant”, giám thị ở đồn điền
cao su, sống ngoài lề bộ máy cai trị trong niềm lo âu, tủi nhục và thiếu thốn.
Ông đã đệ đơn gởi Khâm sứ Trung Kỳ để xin việc, nói rõ ông đang sống
trong cảnh túng bần”.
Nguyễn Tất Thành (tức ông Hồ) vào tháng 12-1912, gởi cho Khâm sứ
Trung Kỳ bức thư, yêu cầu thương hại đến hoàn cảnh túng bấn của cha anh,
