Ý chí được hình thành như thế nào?
Đối với nhiều người, là một người kiên quyết có nghĩa là nắm tay và
cắn răng lại, châu mày, và đương đầu với các trở ngại. Nhưng không gì sai
lầm hơn quan điểm này!
Hoặc, ý chí được nhìn xuyên qua một loạt khẩu hiệu, được xem như
chắc chắn là có giá trị. Thế chúng là những gì?
– Muốn? là có thể nói không đối với tất cả mọi người.
– Khi nào tôi muốn là tôi muốn.
– Ai muốn thì được! (đây là khẩu hiệu chánh. Người ta không ngừng
giáng nó cho các bệnh nhân tâm thần mà không hiểu người ta đang nói gì.
Khẩu hiệu này đã gây ra biết bao tai họa).
– Khi tôi đã quyết định thì coi như đã xong. Các lý lẽ hay nhất trên
đời cũng không thể làm cho tôi thay đổi ý kiến!
– Ý chí? Có nghĩa là vượt qua các chướng ngại vật.
– Ý chí? Có nghĩa là giữ vững các ý kiến của mình với sự cương
quyết không thể lay chuyển.
– Nếu tôi đã nói không thì là không.
– Người ta phải mong muốn một cách quyết liệt… v.v…
Thế nhưng, tất cả những thái độ này là những biểu hiện hạ cấp của ý
chí. Chúng hơi giống với ý chí thực thụ như một miếng thiếc so với một thỏi
vàng…
KHI NÀO NGƯỜI TA HÀNH DỘNG MỘT CÁCH TỰ
NGUYỆN HOẶC KHÔNG TỰ NGUYỆN?
1) Hành động một cách tự nguyện có nghĩa là hành động vì
những lý do có ý thức.
Nếu chúng ta nói “Tôi muốn”, có vẻ như tự nhiên chúng ta biết ít
nhất tại sao. Rằng chúng ta biết một cách có ý thức và ít nhiều chúng ta biết
tại sao chúng ta lựa chọn hoặc quyết định cái này hoặc cái kia. Khi người ta
