vực này luôn bị phân chia bởi sự cách biệt cổ xưa giữa các ngôn ngữ của
vùng Punjab và Gujarat, giữa vùng núi non và sa mạc, và giữa Hồi giáo và
Ấn giáo. Năm 1947, các lực lượng theo chủ nghĩa quốc gia hậu thuộc địa và
chủ nghĩa ly khai tôn giáo đã phá vỡ tiểu lục địa này thành hai phần, rồi sau
đó thành ba phần chính: Ấn Độ, Pakistan và Bangladesh. Người Anh, kiệt
quệ bởi hai cuộc chiến tranh thế giới, và nhận thức được rằng ngày tàn của
đế chế đã đến, không buồn khoác lên tấm áo vinh quang khi họ rời đi.
Ngày 3 tháng 6 năm 1947, thông cáo được đưa ra tại Hạ viện Anh:
người Anh sẽ rút đi - Ấn Độ được phân chia thành hai lãnh thổ độc lập: Ấn
Độ và Pakistan. Bảy mươi ba ngày sau, vào ngày 15 tháng 8, người Anh rút
hết.
Một đợt di dân bất thường diễn ra kế tiếp, khi hàng triệu người hồi giáo
tháo chạy khỏi biên giới mới của Ấn Độ, hướng về phía đông đến Pakistan,
cùng với đó là hàng triệu người theo đạo Hindu và người Sikh chạy theo
hướng ngược lại. Từng đoàn người nối dài lên tới số lương ba trăm ngàn
người mỗi đoàn trên đường, khi toàn bộ các cộng đồng đều di cư cùng một
lượt. Xe lửa chất đầy người tị nạn chạy ngang dọc khắp tiểu lục địa, đổ
người vào các thành phố trên chuyến hành trình trở về lại chở đầy những
người theo hướng ngược lại.
Đó thực sự là một cuộc tàn sát. Náo loạn bùng nổ trên cả hai quốc gia
khi người Hồi giáo, người Hindu, người Sikh và những sắc dân khác quay
sang đánh nhau trong hoảng loạn và sợ hãi. Chính phủ Anh đã rửa tay và từ
chối lời cầu xin từ các nhà lãnh đạo của hai tân quốc gia Ấn Độ và Pakistan
về việc cho phép một số binh sĩ còn đang ở lại xứ đó trợ giúp để duy trì trật
tự. Các ước tính về số người thiệt mạng có khác nhau, nhưng ít nhất một
triệu người đã chết và mười lăm triệu người phải di cư. Các khu vực với đa
số dân Hồi giáo ở phía tây - vùng thung lũng bên sông Ấn ở phía tây sa mạc
Thar và lưu vực sông Hằng - trở thành Tây Pakistan trong khi những vùng
phía đông của Calcutta (này là Kolkata) trở thành Đông Pakistan.
