HÌNH THÀNH, HÌNH THỨC
Hình thành là danh từ để chỉ một sự vật hay sự việc gì đã đến lúc có
đủ yếu tố cần thiết để trở nên một thực tế. Thí dụ : giai cấp tư sản Việt Nam
hình thành sau Đại Chiến thứ nhất.
Hay : Truyện cổ tích ra đời sau thần thoại và truyền thuyết, khi mà xã
hội có giai cấp đã hình thành.
Hình thức khác hẳn hình thành. Hình thức là cách thức và khuôn khổ
bên ngoài của sự vật, sự việc, khác với nội dung là cái bên trong, cái cốt.
Chủ nghĩa hình thức là quan niệm cho rằng chỉ có bề ngoài là đáng chú ý,
còn nội dung không cần. Nói về văn nghệ, chủ nghĩa hình thức là quan
niệm cho rằng nhiệm vụ của nghệ thuật là phải chú trọng đến kỹ thuật, mầu
sắc, cách bố cục, âm thanh mà không cần đến nội dung.
Về chánh trị, chủ nghĩa hình thức (hay bệnh hình thức) là quan niệm
sai lầm của những người làm công tác mà chỉ chú ý đến bề ngoài, làm gì
cũng chỉ lo lễ nghi cho long trọng, đi đâu thì đưa xe đón, vệ sĩ, « gác đờ co
» theo rầm rầm, chỉ lo « lấy le » bề ngoài mà không chú tâm đến sự việc.
Cũng nên nói thêm rằng hình tượng không hề có nghĩa tương tự với
hình thức. Hình tượng là phép tu từ dùng hình ảnh để diễn ý một cách linh
động và sâu sắc. Thí dụ : bài văn của ông ấy giầu hình tượng (imagé).
