CHỦ NGHĨA PHONG ĐẦU HAY SƠN ĐẦU ?
Đọc truyện Tàu, thời đại phong kiến, ta thường thấy nói đến « Phong
đầu chủ nghĩa » hay « Sơn đầu chủ nghĩa ».
Vậy Phong đầu (hay Sơn đầu) chủ nghĩa là gì ?
Cũng như chữ Sơn, chữ Phong cũng có nghĩa : trái núi. Không phải
phong là phong hầu kiến ấp (gọi tắt là phong kiến) như nhiều người tưởng
lầm đâu.
Phong đầu hay Sơn đầu chủ nghĩa là chủ nghĩa của những kẻ cát cứ,
xưng hùng xưng bá địa phương (kiểu Từ Hải đời nhà Minh, các liệt quốc
thời Đông Châu hay thời đại mười hai sứ quân ở nước ta trước đời Đinh Bộ
Lĩnh. Đất đai của các lãnh chúa thường được giới hạn bởi các rặng núi, hay
chính các lãnh chúa cũng hay đặt đại bản doanh tại các nơi rừng núi hiểm
trở (nên mới gọi là sơn đầu).
Trước khi thành lập Hợp Chủng Quốc Mỹ, kiều dân nhiều nước Âu
Châu tụ họp thành từng vùng, hình thành các tổ chức tự trị, không ai chịu
sự chỉ huy của ai ; trạng thái đó cũng là trạng thái của chủ nghĩa sơn đầu,
mặc dù các vùng đó không có đường ranh giới nào do núi phân định.
Ngày nay, đối với những người có xu hướng biệt phái, muốn tách
mình ra khỏi sự ràng buộc của Trung Ương, hoặc người có óc địa phương
(như kỳ thị Nam Bắc) cũng gọi là những người có chứng bệnh Sơn đầu chủ
nghĩa.
Xin các bạn chú ý : « Sơn đầu » là đầu núi, chớ không phải sơn đầu là
đem sơn cái đầu đi như những người Mán Sơn Đầu miền Thượng Du Bắc
Việt.