Hôm kia, một thầy thuốc ngoài thị trấn vào thăm viên pháp quan. Ông ta
thấy tôi đang bò lê trên đất giữa mấy đứa em của Lotte. Đứa thì leo lên
người, đứa thì trêu chọc tôi, còn tôi cù buồn khiến chúng kêu tướng lên ầm
ĩ. Ông thầy thuốc đích thực là một hình nộm rất gia giáo, vừa nói chuyện
vừa sửa đi sửa lại cổ tay áo, chuốt miết thành những đường nếp và luôn tay
giật đứt những sợi vải rối. Ông ta cho rằng cảnh tượng đó không xứng với
đanh giá của người có học vấn. Điều này tôi nhận ra qua cái mũi nheo nhúm
của ông ta. Nhưng tôi chẳng bận tâm, cứ để mặc cho ông ta giảng những
điều cao đạo, còn tôi lo dựng lại cho lũ trẻ tòa nhà bằng giấy bồi mà chúng
đã làm đổ. Sau đó về thị trấn, lão kêu rêu khắp nơi rằng mấy đứa con của
viên pháp quan quá ư mất nết, nhưng bây giờ thì gã Werther đã làm cho
chúng hoàn toàn hư hỏng.
Phải rồi, Wilhelm thân mến ạ! Trên đời này chỉ có trẻ em là thân cận nhất
đối với trái tim tôi! Mỗi khi tôi ngắm chúng và nhìn thấy trong sự bé bỏng
ấy những mầm non của tất cả mọi đức hạnh, mọi tài năng mà rồi đây chúng
sẽ rất cần cho cuộc đời; mỗi khi tôi nhận thấy trong sự bướng bỉnh của
chúng yếu tố tác thành tính kiên cường và bản lĩnh của chúng trong tương
lai, mỗi khi tôi nhận thấy trong những trò tinh nghịch cố ý của chúng sự
hưng phấn và lanh lợi sẽ giúp chúng mai đây vượt qua mọi hiểm nguy của
cuộc đời; - và tất cả vẫn còn trong trắng nhường kia, trọn vẹn nhường kia!...
thì bạn ơi, lúc ấy tôi không ngớt nhắc lại những lời nói vàng ngọc của
Chúa: - Nếu như các ngươi không trở thành như những đứa trẻ này
12...
Vậy mà, bạn quý ạ, những đưa trẻ ấy, những người đồng đắng với chúng ta
và lẽ ra chúng ta phải coi chúng là mẫu mực thì lại đối xử với chúng như
bầy tôi của mình! Chúng không được có ước muốn! - Thế chúng ta không
có ước muốn hay sao? Vì sao ta lại có đặc quyền? - Vì ta già hơn và khôn
hơn chứ gì? Hỡi Chúa nhân từ nơi cao xanh! Ngài chỉ nhìn thấy ở chốn đây
những đứa trẻ người lớn và những đứa trẻ trẻ con mà thôi, ngoài ra chẳng
có gì hơn nữa, và hạng trẻ con nào làm Ngài vui thích hơn, điều ấy con trai
Ngài đã phán truyền từ lâu. Nhưng họ đâu có tin và nghe theo - điều này
