muốn mất tôi, và nhờ lũ trẻ chẳng có ý nghĩ nào khác là ngày mai và ngày
mai tôi lại đến với chúng. Hôm nay, tôi đến so đây đàn cho Lotte, nhưng
không làm được gì vì mấy đứa nhỏ cứ nài nỉ đời tôi phải kể chuyện, vì
chính Lotte cũng bảo tôi nên chiều theo ý chúng. Tôi phát cho chúng thức
ăn chiều, bây giờ chúng cũng thích nhận bánh từ tay tôi như từ tay Lotte,
rồi tôi kể cho chúng nghe câu chuyện chúng ưa thích về một nàng công
chúa được những bàn tay vô hình cung phụng. Tôi học được nhiều điều, xin
cam đoan với bạn như vậy, và tôi kinh ngạc vì ấn tượng mà câu chuyện gây
ra đối với mấy đứa trẻ. Vì khi kể, thỉnh thoảng tôi đã bịa ra một biến cố,
nhưng lần sau kể lại tôi quên khuấy đi mất, thế là chúng nhao nhao lên: chỗ
ấy lần truớc khác kia mà! Đến nỗi bây giờ tôi phải tập để kể cho chúng
nghe như người đọc nguyên văn, với những âm điệu lên bổng xuống trầm,
ngân nga y hệt như lần trước. Từ chuyện đó tôi hiểu rằng: khi tái bản một
cuốn truyện, nếu tác giả lại thay đổi, thêm bớt thì nhất thiết tác giả đã làm
hại đời quyển sách của mình, cho dù nó có tăng thêm gấp bội lần thi vị! Ấn
tuợng đầu tiên dễ in sâu vào tâm trí chúng ta, và con người được tạo ra là
cốt để cho người đời thuyết phục mình theo những chuyện phiêu lưu, kỳ dị
nhất; những chuyện ấy cũng khắc sâu ngay vào tâm trí con người, và thật
vô phúc thay cho kẻ nào lại muốn xóa nhòa và hủy hoại ấn tuợng khỏi tâm
trí con người!
Ngày 18 tháng Tám
Có lẽ nào đời lại như thế ư: những gì làm cho con người ngây ngất hạnh
phúc lại trở thành cội nguồn của mọi khổ đau?
Cái cảm giác nồng ấm trong trái tim tôi đối với thiên nhiên đầy sức sống,
cảm giác từng phủ ngập con người tôi trong biết bao niềm hoan lạc cuộc
đời, từng biến thế giới vây quanh tôi thành một thiên đường - giờ đây đối
với tôi, nó đã thành một cực hình không sao chịu đựng nổi, đã trở thành một
ác thần hành hạ tôi, bám riết tôi trên khắp mọi nẻo đường. Xưa kia, từ mỏm
