mọi thứ, và nó vẫn đứng đó, trong hồn tôi, gắn với câu chuyện
của Maclean.
Sau đó vài năm, cùng với một vài nhà văn địa phương khác, tôi
được mời đọc tác phẩm tại một buổi họp mặt ở Dartmouth để
vinh danh Maclean, người đã theo học và giảng dạy tại trường
này từ năm 1920 đến năm 1926. Những người khác đọc tác
phẩm của họ, nhưng khi đến lượt mình thì tôi không thể làm
được, những câu văn của tôi như những que củi khi đặt bên
cạnh tác phẩm của Maclean, người đã tìm ra nghệ thuật sáng
tạo văn chương tuyệt kỹ qua trọn cuộc đời đi dạy của mình. Và
tôi đã đọc một phần của câu chuyện Nơi dòng sông chảy qua có
chứa câu văn hay nhất này: “Thế giới đã từng đẹp làm sao”.
Trong đoạn văn này, Maclean mô tả ba phần của vùng nước câu:
thác ghềnh, khúc cua sâu, và đuôi của một cái vũng; chúng ta
không coi đó là ba bộ phận tách rời mà như một tổng thể.
Những người đi câu ở vùng nước động đều biết chuỗi nối tiếp
được lặp đi lặp lại này đã tạo nên một dòng sông. Những phần
của một dòng sông cũng có thể được xem như những giai đoạn
của cuộc đời, sự trôi chảy của thời gian. Trong lời kết của bản in
năm 1983, Maclean viết rằng sự thống nhất về mặt nghệ thuật
của câu chuyện được bắt chước theo dòng nước câu này; phần
tôi chọn đọc đêm hôm đó là “... bước ngoặt của một câu chuyện”.
Hầu như không có tác phẩm của tác giả nào khác vang vọng
như của Maclean - bi thương, đầy ám ảnh và căng thẳng.
Đó là một trong những câu chuyện hiếm hoi thật sự vĩ đại về
tính phúng dụ, tính bi ai và chất hồi ký trong văn học Mỹ, quá
mạnh mẽ và rộng lớn về tính biểu trưng, sự hối tiếc về thời gian
đã mất và người em đã xa khuất, về cái chết của con người và ý
thức về cái đẹp, đến nỗi nó trở thành một phần của những trải
nghiệm cuộc đời của người đọc, và trở nên không thể nào quên.
Nhiều nhà phê bình cũng sửng sốt về việc một nhà văn đã ở tuổi
