thăng tiến nữa. Một yếu tố của sự công bình cuối cùng đã đóng góp
vào sự phân phối phần thưởng.
Nhưng chắc hẳn câu chuyện còn có mặt tối dành cho những
người vị thế thấp. Nếu người thành công xứng đáng hưởng thành công
của họ, thì theo đó, nhất thiết kẻ thất bại cũng phải xứng đáng nhận
thất bại. Trong thời đại tinh anh trị, yếu tố công bình dường như góp
phần vào việc phân phối sự nghèo đói không kém gì phân phối sự giàu
sang. Vị thế thấp có vẻ không đơn thuần là đáng tiếc, mà còn đáng
phải nhận.
Không nghi ngờ gì, giành được thành công tài chính trong một
nền tinh anh trị về mặt kinh tế, không hưởng lợi từ quyền thừa kế hoặc
những lợi thế về xuất thân, đã mang lại một thước đo cho sự phê
chuẩn cá nhân, thứ những nhà quý tộc ngày xưa, vốn thừa hưởng tiền
và lâu đài từ cha họ để lại, chưa bao giờ biết tới. Nhưng đồng thời, thất
bại tài chính dần dà đi cùng với một cảm giác tủi hổ, thứ những người
nông dân ngày xưa, vốn bị khước từ tất cả cơ hội trong đời, đã không,
và hạnh phúc thay, màng đến.
Câu hỏi tại sao mà một người tử tế, lanh lợi và có khả năng mà
vẫn nghèo, trở nên hắc búa và đau đớn hơn với người không thành
công phải trả lời (cho chính họ và cho người khác) trong một thời đại
tinh anh trị mới.
Chuyện thứ ba:
Người nghèo tội lỗi và sa đọa và phải nhận
sự nghèo khó do sự ngu dốt của chính họ
Suốt thế kỷ 19 và 20, không thiếu người sẵn sàng trả lời câu hỏi trên
nhân danh người nghèo. Thử chọn ra một khu vực bầu cử dám nói
thẳng nào đó, rõ ràng là (có thể chứng minh bằng khoa học) những
người bị áp bức chỉ có trong tay sự suy đồi của chính họ và thiếu trí
khôn để đổ lỗi cho số phận họ trong cuộc đời.
