Gần đây, tại một cửa hàng điện tử, người chủ tiệm đã nói với tôi: “Tôi đã
nghe anh nói về kỷ luật rồi và tôi không đồng xml:lang=“he-IL”>ý với anh.”
Sau đó ông ta giơ nắm đấm của mình lên và nói một cách đầy tự hào: “Đây là
cách của tôi.”
Tôi hỏi ông ta liệu ông có áp dụng “phương pháp nắm đấm” vào việc sửa
chữa vi tính, đài hay tivi không. Ông trả lời: “Ồ, không. Với những thứ đó thì
anh cần phải có hiểu biết và kỹ năng. Chúng là những thiết bị phức tạp mà.”
Con trẻ cũng vậy, chúng cũng cần cha mẹ có hiểu biết và kỹ năng, cần cha mẹ
biết rằng “phương pháp nắm đấm” cũng vô nghĩa đối với chúng giống như
đối với máy vi tính vậy. Nó sẽ không giúp cho cha mẹ đạt được mục đích của
mình. Sẽ chẳng có đứa trẻ nào tự hứa với bản thân sau khi bị phạt rằng:
“Mình sẽ cố gắng tiến bộ. Mình sẽ có trách nhiệm hơn, hợp tác hơn vì mình
muốn làm vui lòng người vừa mới phạt mình.”
Kỷ luật, giống như phẫu thuật, đòi hỏi độ chính xác – nó không cho phép sự
xâm phạm ngẫu nhiên hay bất cẩn nào. Những điều vô l xml:lang=“he-IL”>ý
phổ biến được một bà mẹ miêu tả lại sau đây sẽ cho chúng ta thấy rõ thách
thức lớn của mình trong vai trò làm cha mẹ: “Tôi đã nhận ra sự mâu thuẫn
trong chính bản thân mình: khi con tôi làm điều sai trái, tôi dùng những hành
động tương tự để ngăn chặn nó. Tôi hét lên để chấm dứt sự ồn ào. Tôi sử
dụng vũ lực để dập tắt cãi cọ. Tôi thô lỗ với một đứa trẻ bất lịch sự và mắng
nhiếc một đứa trẻ nói bậy.”
Hành vi sai trái và sự trừng phạt không đối lập hay triệt tiêu nhau; ngược lại,
chúng nuôi dưỡng và củng cố lẫn nhau. Trừng phạt không ngăn chặn được
hành vi sai trái. Nó khiến cho thủ phạm khôn khéo hơn khi trốn tránh để
không bị phát hiện. Khi trẻ bị trừng phạt, chúng trở nên cẩn thận hơn chứ
không trở nên vâng lời hay có trách nhiệm hơn.
Sự bất an của cha mẹ: Cần phải có những cách thức tốt hơn
Phương pháp tiếp cận của thế hệ chúng ta và các thế hệ trước với việc rèn
luyện kỷ luật cho con cái có gì khác biệt? Những điều ông bà cha mẹ chúng ta
làm đã được thực thi bằng quyền lực; còn những điều chúng ta làm lại đầy ắp
106
