yêu cầu của con và trở nên tức giận khi phải nói “không.” Bằng cách thừa
nhận những ước muốn của trẻ mà không tức giận, cha mẹ đã khiến trẻ được tự
do bộc lộ cảm xúc của mình.
7. Hãy để trẻ được lựa chọn và được lên tiếng trong các vấn đề có ảnh hưởng
tới cuộc sống của chúng. Trẻ phụ thuộc vào cha mẹ, và chính sự phụ thuộc đó
làm nảy sinh thái độ thù địch. Để xoa dịu, cha mẹ nên tạo cho trẻ cơ hội được
trải nghiệm sự độc lập. Càng được tự chủ bao nhiêu trẻ sẽ càng ít chống đối
bấy nhiêu; càng được độc lập bao nhiêu trẻ sẽ càng ít oán giận cha mẹ bấy
nhiêu.
Ngay cả với một đứa trẻ còn nhỏ, cha mẹ cũng nên hỏi: “Con muốn ăn bánh
mì nướng với mứt hay bơ?” Hoặc: “Giờ đi ngủ là từ 7 - 8 giờ. Con sẽ là người
quyết định khi nào con đã đủ mệt và muốn về phòng ngủ.” Trẻ có cơ hội được
lựa chọn sẽ tạo ra sự khác biệt gì? Trẻ có thể sẽ tự nhủ: Bố mẹ có quan tâm
tới mong muốn của mình. Mình cũng có tiếng nói trong cuộc sống của mình.
Mình là một con người. Mình quan trọng.
Sau khi đăng bài báo của mình bàn về việc cho trẻ được lựa chọn, tôi đã nhận
được lá thư hồi đáp như sau:
Trong một bài báo của mình, Tiến sĩ đã nhắc nhở chúng tôi rằng ngay cả một
đứa trẻ còn nhỏ cũng cần có quyền lựa chọn. Tôi đặc biệt cảm ơn Tiến sĩ về
điều đó vì nó là thực tế của cuộc sống, nó cân xứng với một thực tế khác là
người lớn đôi khi cũng có thể trở nên bất lực giống như một đứa trẻ.
Tôi đã ở cùng với người cha 80 tuổi của mình khi ông đang chết dần vì căn
bệnh ung thư. Chứng kiến sự suy sụp của ông vì phải phụ thuộc vào người
khác đã gợi tôi nhớ lại một cách rõ ràng và chính xác những điều Tiến sĩ nói.
Thật kinh khủng làm sao đối với một con người khi không có quyền kiểm
soát cuộc đời mình. Tôi đã nghĩ có lẽ ông sẽ cảm thấy bớt khó chịu nếu có thể
lựa chọn trong một phạm vi nào đó. Thật đáng ngạc nhiên là có rất nhiều thứ
ông có thể và nên có tiếng nói của riêng mình, như việc ông có muốn tôi giúp
ông vào nhà tắm hay không (vào một số thời điểm, sự ngại ngùng đã hoàn
toàn biến mất nhưng ông ấy sẽ quyết định đó là khi nào)? Liệu ông có thích
183
