những cách mà trẻ có thể làm để hoàn lại nó, có thể là làm việc nhà hoặc trừ
dần vào tiền tiêu vặt.
Cần tránh gọi trẻ là kẻ ăn cắp, dối trá hay vẽ ra những kết cục không tốt đẹp
về việc trẻ đã làm. Sẽ chẳng ích gì khi hỏi trẻ: “Tại sao con lại làm thế?” Trẻ
có thể không biết động cơ của mình là gì, đồng thời áp lực từ câu hỏi “tại sao”
có thể sẽ lại dẫn đến một sự dối trá khác. Chúng ta nên chỉ ra cho trẻ rằng
chúng ta mong muốn trẻ thảo luận với mình về nhu cầu tiền bạc: “Bố mẹ rất
thất vọng vì con không nói cho bố mẹ biết là con cần tiền.” Hoặc “Khi cần
tiền, con hãy hỏi bố mẹ. Chúng ta sẽ cùng bàn cách giúp con.”
Nếu trẻ ăn bánh kẹo mà không được phép trong khi mồm miệng vẫn còn dính
đầy đường, đừng hỏi những câu như “Có ai lấy bánh trong lọ không?” Hoặc
“Con có tình cờ nhìn thấy ai đó lấy bánh không? Con có ăn cái nào không?
Con chắc chứ?” Những câu hỏi như vậy thường đẩy trẻ vào tình thế phải nói
dối, và như vậy càng làm chúng ta tức giận hơn. Nguyên tắc ở đây là khi đã
biết câu trả lời, chúng ta không đặt câu hỏi nữa. Hãy tuyên bố một cách cởi
mở, ví dụ: “Con đã ăn bánh khi mẹ nói con không được phép.”
Lời khẳng định cuối cùng đó chính là hình phạt đầy đủ và thích đáng cho trẻ.
Nó khiến trẻ buồn phiền và cảm thấy có trách nhiệm phải làm gì đó vì hành vi
sai trái của mình.
Dạy phép lịch sự một cách không thô lỗ: Phương thức nuôi dưỡng phong thái
lịch thiệp ở trẻ.
Lịch sự là một phần của tính cách cá nhân và là một kỹ năng xã hội. Trẻ sẽ có
được nó nhờ học hỏi và bắt chước cha mẹ. Bởi vậy, trước tiên bản thân cha
mẹ cần phải là những người lịch sự thì mới mong dạy cho con cái mình phẩm
chất đáng quý này. Trong mọi hoàn cảnh, cần dạy trẻ về phép lịch sự một
cách lịch sự. Thế nhưng, cha mẹ lại thường tỏ ra thô lỗ khi làm điều này. Khi
trẻ quên nói “cảm ơn,” cha mẹ chỉ ngay ra điều đó trước mặt mọi người – đó
là một hành động bất lịch sự. Các bậc cha mẹ thường nhanh nhảu nhắc con
cái chào tạm biệt ngay cả khi họ chưa thực sự chia tay với khách.
Cậu bé Robert, 6 tuổi, vừa được tặng một món quà rất đẹp. Trong khi cậu bé
69
