như nhà tâm lý Steven Stosny cảnh báo: “Những cơn tức giận và thù ghét sẽ luôn
khiến ta rơi xuống thấp hơn cái điểm mà chúng đã đón đợi ta”.
Anh Alexander kể với tôi: “Tôi nộ khí xung thiên theo đúng nghĩa đen. Đó
là một phản ứng rất bản năng. Tôi đang cố phản ứng theo kiểu văn minh hơn
nhưng thật khó khăn”.
Những cảm xúc và suy nghĩ anh đang mô tả không hề điên khùng mà rất con
người. Tuy nhiên, nếu hành xử theo cảm xúc thịnh nộ ấy thì ta sẽ chẳng có thêm
chút sức mạnh nào và sẽ tổn thương vô cùng tận. Những hành động trả đũa trong
tình cảm thường đều tự chuốc lấy thất bại. Trừng phạt người phản bội đâu phải là
cách để khiến người ấy quay lại với ta.
Anh Alexander cần tìm một lối ra an toàn cho cơn giận đang xâm chiếm anh
và nỗi đau hiện hữu ngay bên dưới sự giận dữ đó. Trước tiên anh cần phải biết
sống với các cảm xúc khi không còn lựa chọn nào khác, và tránh khỏi chúng khi
có thể.
Những lúc bị cảm xúc xâm chiếm, ta cần biết cách tự điều tiết những cảm
xúc ấy bằng các bài tập thở, ngâm mình trong nước nóng hay nước lạnh, đi bộ
ngoài trời, ca hát, nhún nhảy theo nhạc, chơi thể thao,... Sự yên tĩnh và vận động
đều có thể giúp ta giải tỏa cảm xúc.
Nhưng ham muốn trả thù vẫn sục sôi. Ta khó bỏ đi hoàn toàn cảm giác ghen
tuông, thế nên tôi chuộng những cách giúp người ta tiêu hóa nó một cách lành
mạnh. Như nhà phân tâm học Stephen Mitchell chỉ ra, không có tình yêu nào
không có thù hận, và chúng ta phải làm bạn với sự hung hãn của bản thân thay vì
xóa bỏ nó. Một cách để làm điều này là tạo không gian cho sự thôi thúc đó,
nhưng không hành động. Tưởng tượng về việc báo thù có thể giúp ta giải tỏa cảm
xúc hiệu quả.
Bằng cách nghĩ về nó trong thánh đường của tâm trí hay viết ra nhật ký,
tưởng tượng có thể giúp thanh lọc các ý nghĩ vu khống và cơn giận giết người
đang trồi lên.
Bạn hãy mua một quyển sổ tay, viết lên trang bìa dòng chữ “Cuộc trả thù
của tôi”, rồi viết vào sổ mọi hình thức trả thù bạn tưởng tượng được. Nhưng hãy
tự xác định một giới hạn thời gian: tối đa bảy phút một ngày để viết vào sổ ấy. Và
khi gấp sổ lại, ta hãy gác các ý nghĩ trả thù sang một bên.
Các sáng tạo trong tưởng tượng báo thù có thể làm ta thỏa mãn một cách
đáng kinh ngạc. Hãy hỏi bản thân: Trừng phạt người ấy thế nào thì mình sẽ cảm
