Tất cả những lời khuyên nhủ ấy, trong đó người ta mô tả những nỗi thăng
trầm của mỗi tâm hồn đau khổ kia làm cho tôi đau buồn sâu sắc. Một lần
nọ, tôi đứng như một cột mốc trước tờ giấy, tôi tự hỏi xem những lầm lạc
mà bà tự buộc tội mình là gì; vì đâu mà có những cơn tâm thần của người
đàn bà ấy; bà ta tự trách mình về những tội ác gì, tôi hồi tưởng lại những
tiếng kêu than của cha giáo đạo, tôi nhớ lại lối diễn tả của ông, tôi cố tìm
trong đó một ý nghĩa mà tôi không tìm được và tôi đương trầm ngâm. Vài
tu nữ nhìn tôi và trao đổi với nhau, và nếu tôi không nhầm thì họ cho là tôi
cũng luôn luôn bị đe dọa bởi những nỗi sợ hãi tương tư.
Cái bà nhất tội nghiệp ấy chỉ còn xuất hiện với một tấm khăn trùm mặt,
bà không còn nhúng vào công việc của nhà tu, bà không nói với ai cả, bà
thường nói chuyện với cha giáo đạo mới. Đó là một tu sĩ trẻ tuổi thuộc
dòng thánh Benoît. Tôi không biết ông ta có bắt bà thực hiện những sự
hành xác mà bà ta đang làm không, bà nhịn đói ba ngày trong tuần; bà hành
xác, bà ngồi ở những chiếc ghế gỗ đặt bên dưới để làm lễ mi-sa. Phải đi
ngang cửa phòng bà mới đến nhà thờ được, qua cửa, chúng tôi thấy bà quỳ
gối, mặt áp sát đất, và chỉ ngẩng đầu lên khi không còn ai cả. Ban đêm, bà
mặc sơ mi, đi chân đất bước xuống, nếu Sainte-Thérèse hay tôi tình cờ gặp
bà, thì bà ngoảnh đi và úp mặt vào tường. Một ngày nọ, tôi ra khỏi phòng,
thấy bà ta đang quỳ gối, hai tay giang ra và mặt úp xuống đất; và bà nói với
tôi: “Con hãy đi lên, đi đi, hãy giẫm lên người mẹ; mẹ không đáng hưởng
một sự đối xử khác”.
Trong những tháng dài mà căn bệnh ấy diễn ra, những người còn lại
trong giáo đoàn đã có thì giờ để chịu khổ và thù ghét tôi. Tôi sẽ không nói
lại những sự khó chịu của những tu nữ bị người ta ghét trong nhà tu, bây
giờ hẳn ngài có thể biết được. Dần dần, tôi cảm thấy nẩy nở sự chán
chường về tình trạng của mình. Sự chán chường và những nỗi khổ của tôi
chiếm tâm trí của cha giáo đạo mới; ông ta tên gọi là dom Morel, một
người tính tình sôi nổi tuổi khoảng bốn mươi. Ông có vẻ nghe tôi nói một
cách chăm chú, quan tâm; ông muốn biết về những biến cố trong cuộc đời
tôi; ông đi vào những chi tiết tỉ mỉ nhất về gia đình tôi, về những thiên
