ngột ngạt, các cụ già, các bác, các chú, vợ của họ, vài người anh em họ và có
thể có ai đó địu một đứa trẻ sau lưng.
Nàng sẽ nói thật mạch lạc rõ ràng và nhìn xuống nét phấn trắng vẽ đầy
trên nền nhà. Có nét đã phai mờ từ nhiều năm, có nét thẳng đơn giản, có nét
cong phức tạp, có chỗ là tên tắt của một người. Lúc còn bé, nàng đã nhìn
ông nàng trình bày một phần nzu cho khách và nàng theo dõi tất cả những cử
động của những người đàn ông lúc họ vẽ bằng phấn trên nền nhà và của tất
cả những người đàn bà lúc họ để dây phấn lên mặt, đôi khi còn ăn cả phấn
nữa. Có một lần, khi ông nàng bước ra, Olanna nhai một mẩu phấn và vẫn
còn nhớ cái vị phấn lờ lợ trong mồm.
Ông của nàng, Nweke Udene, có lẽ sẽ chủ trì buổi họp nếu ông còn
sống. Nhưng Nwafor Isaiah sẽ chủ trì buổi họp này; ông bây giờ là người
già nhất của dòng họ, umunna. Ông sẽ nói, “Nhiều người đã trở về và chúng
ta cứ dán mắt ra đường trông ngóng con cái chúng ta như vợ chồng Mbaezi
— Ifeka và con gái chúng là Arize cũng như thông gia của chúng ta từ
Ogidi. Chúng ta cứ chờ và chờ nhưng chúng ta vẫn chưa gặp lại họ. Nhiều
tháng trôi qua và mắt chúng ta đã mỏi mòn vì ngóng trông. Chúng ta mời
cháu đến buổi họp ngày hôm nay để kể cho chúng ta nghe những gì cháu
thấy. Umunnachi đang hỏi về tất cả những người con của làng sống ở miền
Bắc mà đã không thấy trở về. Cháu đã ở đó, cháu gái của chúng ta. Những
gì cháu kể cho chúng ta nghe, chúng ta sẽ kể cho Umunnachi nghe”.
Hầu như mọi việc đều diễn ra đúng như thế. Chỉ có một chuyện Olanna
không ngờ đến là bác Dozie, chị của mợ Ifeka, quát to. Đó là một người đàn
bà dữ tợn; nghe đồn bác Dozie có lần đánh chồng, khi ông bỏ đứa con bị ốm
ở nhà một mình và đi theo vợ lẽ. Lúc ấy bác Dozie bận đi hái khoai dừa ở
agu. Đứa bé suýt chết, nghe nói, bác Dozie đã dọa là sẽ cắt cái của quý của
đức lang quân trước khi bóp cổ ông cho đến chết, nếu đứa bé có mệnh hệ gì.
“Đừng nói láo, Olanna Ozobia, i sikwana asi!” Bác Dozie hét toáng
lên. “Mày sẽ bị bệnh bỏng rạ nếu mày nói láo. Ai bảo mày là cái xác mày
nhìn thấy chính là xác em tao? Ai bảo mày? Đừng có nói láo. Mày sẽ bị dịch
tả mà chết.”
