Chàng sực nhớ câu chuyện có lần được nghe kể về một người bà con họ xa
đằng nhà Tienappel, một bà cô già đã chết từ lâu, lúc còn sinh thời được trời
phú cho cái tài - hay là bị trừng phạt cũng nên - thể hiện ra ở khả năng đặc
biệt mà bà ta khiêm tốn giấu kín, đó là những người sắp lìa đời bất kể vì lý
do gì trong con mắt bà ta chỉ còn có bộ xương thôi. Vậy mà giờ đây Hans
Castorp thấy Joachim trong hình hài ấy, mặc dù được sự hỗ trợ và dàn dựng
của khoa vật lý quang học, và như thế có thể yên tâm rằng ở đây không có gì
là thần bí siêu nhiên, nhất là chàng lại đã được chính Joachim cho phép.
Nhưng thâm tâm chàng bỗng tràn đầy cảm thông với số phận đáng buồn của
bà cô già có cái nhìn tiên tri nặng nề kia. Hết sức xúc động bởi những gì vừa
chứng kiến, hay đúng ra là bởi chàng đã được phép chứng kiến, lòng chàng
bỗng nhói lên một mối hoài nghi âm ỉ, chẳng biết làm như vậy có nên
không, chẳng biết người trần mắt thịt có được phép làm như vậy không
trong bóng tối rung động tích đầy năng lượng; và nỗi hiếu kỳ không sao
cưỡng nổi hòa chung vào với cảm giác thương xót và sùng kính quặn thắt
trong ngực chàng.
Nhưng ít phút sau chính bản thân chàng phải lên đoạn đầu đài đứng trong
cơn giông điện, trong khi Joachim - lại đầy đủ thịt da - được mặc áo vào.
Ông cố vấn lại ghé mắt lom lom nhìn qua khung kính mờ mờ sáng, lần này
ánh sáng soi thấu tâm can Hans Castorp, và qua những tiếng lầu bầu, những
câu rủa đứt đoạn và những lời ví von người ta có thể nhận ra rằng phát hiện
lần này không ngoài dự đoán của ông ta. Sau đó, thể theo lời năn nỉ của
Hans Castorp, ông ta còn đủ tử tế cho phép bệnh nhân đưa bàn tay vào chiếu
điện. Và đúng như mong đợi của mình, chàng nhìn thấy cái mà người trần
mắt thịt lẽ ra không được phép thấy, bản thân chàng cũng chẳng bao giờ ngờ
rằng mình có quyền thấy hình ảnh định mệnh này: chàng nhìn vào xương cốt
của chính mình trong mộ. Năng lực quang học đã làm trước công việc của
sự phân hủy hữu cơ sau này, thịt da bao bọc xung quanh đã bị phân rã, làm
cho tiêu tan, hủy hoại, chỉ còn như sương mù bảng lảng, để lộ ra cốt lõi bên
trong là những đốt xương nhỏ mỏng manh của bàn tay phải, ngón áp út còn
đeo chiếc nhẫn ấn tín chàng thừa kế của ông nội, trên màn hình chỉ thấy một
vòng đen sẫm lỏng lẻo lơ lửng quanh đốt xương: một vật rắn của thế giới
