“May quá tớ còn ở lại đây để được hưởng những ngày này”, Hans Castorp
bảo anh họ. “Mình đã phải chịu đựng những ngày vô cùng ảm đạm - nhưng
bây giờ thì tuyệt, cứ như là mùa đông đã hết và lại đến mùa nắng đẹp.”
Chàng nói không phải là không có lý. Vì quang cảnh thiên nhiên chẳng để lộ
ra bao nhiêu những dấu hiệu đích thực của mùa thu, và nếu có thì cũng rất
âm thầm. Ngoại trừ vài cây phong người ta đem lên trồng làm cảnh dưới
‘Phố’ - thực ra chúng chỉ kéo dài cuộc sống mòn mỏi được ngày nào hay
ngày ấy và đã tiêu điều trụi lá từ lâu - thì ở trên này không có loài cây thay
lá nào mà nhờ chúng phong cảnh mang những dấu ấn đặc trưng của từng
mùa, có chăng chỉ cây trăn lưỡng tính vùng núi Alps với lớp lá mềm là còn
trút lá lúc sang thu. Hầu hết cây cối trang điểm cho vùng này, dù mọc lên
cao hay bò sát đất, đều thuộc bộ lá kim xanh tốt quanh năm, chịu đựng được
mùa đông là mùa nếu trừ ra một vài ngoại lệ không đáng kể còn thì có mặt
quanh năm suốt tháng và phân phát băng tuyết một cách vô cùng hào phóng;
chỉ một thoáng đổi sắc trên đỉnh cây rừng, vài vệt nâu đỏ nhuốm lên những
ngọn thông là tố cáo với ta năm đã gần tàn. Dĩ nhiên nếu để ý kỹ thì có
những bông hoa đồng nội mà sắc hương thầm lặng cũng nói lên khá nhiều
điều. Hoa lan củ, hoa chân chim mà khi lữ khách vừa đặt chân lên đây còn
tô điểm cho những thảm cỏ trên sườn núi giờ chẳng thấy bóng dáng đâu, cả
hoa cẩm chướng dại cũng biệt tăm. Chỉ còn lại loài hoa khổ sâm, hoa thu
thảo mọc sát đất như lời cảnh báo âm thầm về những mũi kim băng giá còn
ẩn kín trong bầu khí quyển bị nung nóng nhất thời, khiến người nằm nghỉ
ngoài ban công đôi lúc vẫn lạnh thấu xương mặc dù da cháy nắng, giống
như những cơn rùng mình ớn lạnh trong khi sốt.
Vậy là Hans Castorp không để tâm nhiều đến cái thứ tự mà con người đặt
ra hòng quản lý và giám sát thời gian, chia cắt nó thành nhiều phần, tính
đếm và đặt tên cho nó. Chàng đã lơ là để lỡ phần mở đầu thầm lặng của
tháng mười; chỉ những gì tác động lên các giác quan là lọt được vào nhận
thức của chàng - mặt trời bốc lửa và băng giá sắc nhọn như những mũi kim
ẩn náu trong không trung - một cảm nhận mà mức độ sâu sắc khác thường
của nó làm chàng kinh ngạc, khiến chàng có một so sánh ngộ nghĩnh trong
lĩnh vực ẩm thực: có lần chàng tâm sự với Joachim rằng tiết trời này làm
