truyền vào hệ tuần hoàn của động vật cũng có thể gây ra những biểu hiện
ngộ độc ghê gớm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Một hình thức biểu lộ
của hiện tượng lũng đoạn hữu cơ này là sự sinh sôi không kiểm soát được
của các mô, còn gọi là u bệnh lý. Đó là phản ứng của các tế bào đối với
những kích thích tố do các trực khuẩn trà trộn vào giữa chúng tiết ra. Trong
cơ thể hình thành những nốt cỡ hạt kê do các tế bào gần giống tế bào niêm
mạc tập hợp lại, trở thành những cái ổ êm ái bao bọc các trực khuẩn, được
đám này khuyến khích chúng phát triển vô hạn độ, tăng kích thước đến mức
phì nộn, tích tụ một lượng khổng lồ chất nguyên sinh và không chỉ có một
mà rất nhiều nhân. Sự hiếu khách và dễ dãi của tế bào chủ nhanh chóng đưa
nó đến chỗ diệt vong, vì tới một lúc nào đó các nhân tế bào bệnh bắt đầu teo
lại và phân hủy, chất nguyên sinh của chúng đông cứng không gì cứu vãn
nổi, các mô khỏe mạnh ở xung quanh bị ảnh hưởng lây, quá trình ấy ngày
càng lan rộng làm hư hại cả các mạch máu kế bên, bạch cầu dồn về tập trung
ở vùng viêm nhiễm, hoại tử càng lúc càng nặng; trong khi ấy chất độc do
các vi trùng liên tục tiết ra đã thấm vào máu đi khắp nơi đầu độc hệ thần
kinh, cơ thể tăng nhiệt độ lên để chống cự nhưng thực ra đến nước này có
thể ví nó như người khổng lồ ưỡn ngực lảo đảo đâm đầu vào chỗ chết.
Đó là bệnh lý học, môn khoa học về bệnh tật, hình thức đề cao sự đau đớn
của cơ thể, nhưng đề cao thể chất cũng có nghĩa là đề cao dục vọng - vậy
nên có thể gọi bệnh tật là một hình thức biểu lộ vô đạo đức của sự sống. Thế
còn sự sống? Phải chăng nó chỉ là một hình thức viêm nhiễm, một kiểu bệnh
tật của vật chất - và từ đó suy ra sự hình thành vật chất có thể gọi là một căn
bệnh, một sự phát triển ung nhọt của phi vật chất? Không còn nghi ngờ gì
nữa, bước đầu tiên dẫn đến cái ác, đến dục vọng và diệt vong cũng khởi đầu
từ những cảm giác nhột nhạt sinh ra do sự thâm nhập của một yếu tố lạ,
những kích thích thần kinh, dấu hiệu tinh thần tỏ ra ưu ái khối u ác tính
trong các mô, các tế bào của nó, những phản ứng nửa chống đối nửa vồ vập,
tiền đề cho thực thể, bước chuyển tiếp từ phi vật chất đến vật chất. Đó là tội
tổ tông. Cuộc sinh nở thứ hai, sự ra đời của chất hữu cơ từ chất vô cơ, chỉ là
một bước sa đọa hơn nữa đề cao vật chất, cũng như bệnh tật là sự nâng cao
đến mức bốc đồng và ích kỷ đến mức đồi bại của thể xác: một bước tiến tai