bình dị và thiêng liêng, không thể coi là tội lỗi, thậm chí tôi xin được gọi là
có tầm cỡ. Ý tôi muốn nói đến rượu, một món quà thần thánh tặng cho con
người. Theo truyền thuyết của các dân tộc cổ đại thì đó là phát kiến nhân từ
của một vị thần, từ đấy mới bắt đầu có nền văn minh nhân loại, cho phép tôi
được lưu ý ông điều đó. Vì như chúng ta đã biết, nhờ nghệ thuật trồng nho
và ép rượu, nhân loại mới thoát ra khỏi tình trạng ăn lông ở lỗ và trở nên có
văn hóa; cho đến tận ngày nay các dân tộc nắm được nghệ thuật này vẫn
được coi - hay tự coi mình - là văn minh hơn, trong khi các dân tộc không
biết đến cây nho bị coi là Kimmerians
, đó hẳn là một điều rất đáng quan
tâm. Bởi như người ta vẫn nói, văn minh hoàn toàn không phải là một vấn
đề thuộc về lý trí, về sự xét đoán tỉnh táo và ngôn ngữ; đúng ra nó liên quan
nhiều hơn đến tinh thần, đến sự phấn chấn và bốc đồng trong cảm xúc - hy
vọng tôi không bị coi là thiếu lễ độ khi mạo muội đặt câu hỏi, chẳng hay
trong lĩnh vực này quý ngài có cùng một ý với tôi không?”
Một tay láu cá, anh chàng Hans Castorp này. Hay, như ông Settembrini đã
có lần diễn tả một cách rất văn chương và giàu hình tượng, chàng đúng là
một người “khéo đánh trống lảng”. Lỡ lời đến mức hỗn xược trong giao tiếp
với những nhân cách lớn - rồi sau đó trơn như lươn khôn khéo thoát ra khỏi
thế kẹt. Trước tiên, trong lúc nước sôi lửa bỏng anh chàng đã nhanh trí rặn
ra một bài phát biểu ngẫu hứng cứu vãn danh dự cho người say; sau đó làm
bộ tình cờ đưa đẩy câu chuyện về chủ đề “văn minh”, điều mà người ta khó
lòng tìm thấy trong tư thế hăm dọa đầy bạo lực của quý ngài Peeperkorn; và
cuối cùng hoàn toàn dẹp bỏ tư thế này của người đối thoại bằng cách đặt cho
ông ta một câu hỏi không thể trả lời với nắm đấm giơ cao. Nét mặt người
đàn ông Hà Lan đồ sộ từ từ giãn ra, cơn hồng thủy dần dần rút đi; cánh tay
ông ta chậm rãi hạ xuống bàn, mái đầu hết căng phồng. “Lần này ta tha
cho!” Câu hăm dọa vuốt đuôi như hiện rõ trên nét mặt chỉ còn rơi rớt một
chút vẻ tức giận của ông ta, mây đen đã tan gần hết. Madame Chauchat xen
vào rất đúng lúc và lưu ý người bạn đồng hành của mình về tâm trạng rã
đám của bàn tiệc.
“Bạn thân mến ơi”, cô ta nói bằng tiếng Pháp, “ông bỏ rơi những người
khách khác để dành toàn bộ sự quan tâm cho một mình quý ông này. Tất