thực tế ông ta có thể làm hại cuộc đời của người khác. Cảm ơn các bạn đã ủng
hộ. Mình tin, tự ông ấy cũng sợ và không làm những chuyện ngu ngốc đâu.
- “Đúng là một ngày không may! - Tôi nghĩ thầm, - rốt cuộc ở Erevan mọi
thứ đều khác… Thật lạ lùng - một quốc gia, một chính quyền, nhưng tự do ở
các vùng viễn biên nhiều hơn đáng kể, và quan hệ con người cũng khác, có thể
quê mùa hơn, nhưng rõ ràng là thân thiện hơn. Còn ở đây… Tôi là sinh viên,
thực tập sinh, ở một thành phố lạ, cần được sự giúp đỡ, thế mà người phụ
trách của tôi, với vị trí chức vụ cao như vậy, lẽ ra phải ủng hộ tôi, thì lại đưa ra
những cáo buộc vô lý như thế đối với tôi… Bao nhiêu sự hằn học trong đó!
Thế mà ông ta lại được ủy quyền quyết định số phận của người khác. Tôi sẽ
không ghen tỵ với người có hồ sơ hình sự do ông ta thực hiện. Đó là kẻ thù
ghét con người, thích ác. Sao tôi lại không may đến thế… Chung quanh là
những người lạnh lùng, vô cảm, cuộc sống của ai đó có là gì với họ đâu? Bố
tôi đã đúng: Tại Liên xô Tòa án và Viện Công tố - không phải là các cơ quan
Công lý mà là các cơ quan trừng phạt, làm việc thiên về buộc tội. Thậm chí
nếu một vụ việc hình sự được khởi tố sai, thì không ai có dũng cảm đình chỉ
lại. Lạy Giời đừng xui người ta nghĩ - chủ yếu là thủ trưởng nghĩ, - rằng điều
tra viên có dính dáng, và hơn nữa, định ăn một mình, không chia xẻ với ai cả,
lừa gạt, qua mặt thủ trưởng. Không, tốt hơn cả là bằng cách ép cung, hăm dọa,
tác động tới thân thể người bị điều tra để nhận được thú nhận hoàn toàn hay
một phần, rồi cho vào tù… ”.
Ai là người bị điều tra, đó là loại “cuốc xẻng” thông thường không có
quyền hành gì cả, ai đứng sau lưng người đó? Ngoài thân nhân của mình,
người đó cần cho ai - cho công đoàn, tập thể lao động, các phương tiện thông
tin đại chúng, hay hàng xóm? Nực cười. Não của họ cũng hoạt động với xu
hướng buộc tội. Ngay cả tin tức, mới là tin tức thôi rằng phải ra làm chứng,
phải giải trình một vấn đề gì đó, đã tạo xung quanh người đó một tâm lý xa
lánh, đề phòng, ngờ vực. Tất cả nghi ngờ tất cả. Chẳng lẽ thiên đường của
chúng ta nghiệt ngã và bất công đến thế, như bố tôi đã cảnh báo? Và có thể,
trong hệ thống tòa án mọi thứ theo cách khác? Không đâu, ở đó mọi thứ cũng
như vậy. Trong các tòa án xô viết hầu như không có các tuyên bố trắng án - vì
điều đó, một cách tự động, sẽ dẫn đến cãi cọ, xích mích lớn giữa tòa án và
công tố với việc sau đó điều tra và xem xét hồ sơ của những người có liên
