hộ nhỏ kiểu Khơrútsốp là người vợ luôn cằn nhằn, kiệt sức bởi cuộc sống gia
đình và không hài lòng với số phận, những đứa trẻ không được chăm sóc, các
vấn đề dang dở, thiếu tiền… Và mỗi người coi người kia là có lỗi trong sự
không may của mình.
Các câu chuyện trong nhà ăn và phòng làm việc cũng thường động chạm tới
việc đi cota, giá cả thực phẩm, các giấy phép nghĩ dưỡng của công đoàn. Tất
cả những điều đó nói lên một cách hiển nhiên rằng các nhân viên luôn luôn
thiếu tiền, họ vất vả lấy chỗ này đập chỗ kia qua ngày. Trong khi đó, xét theo
các phát biểu tại các buổi giao ban công việc tổ chức vào các ngày thứ hai, ở
đây có rất nhiều chuyên gia thông minh, trình độ cao. Theo bình diện này thì
các nhân viên của Văn phòng Công tố viên nước cộng hòa, nơi tôi thực tập hai
đợt một tháng, chắc chắn kém xa về cả kiến thức lẫn trình độ chuyên môn.
Còn gì nữa! Cán bộ của Văn phòng Tổng công tố thực hiện những chức năng
quan trọng giám sát công tố và điều tra những vụ việc hình sự lớn trong phạm
vi toàn quốc. Họ được học tập trong những trường đại học tốt nhất bằng tiếng
mẹ đẻ. Họ được các chuyên gia giỏi nhất dạy dỗ là điều ước mơ đối với tôi,
một sinh viên khoa Luật từ vùng dân tộc xa xôi, nơi các giáo viên vất vả mới
kiếm được các sách giáo khoa xuất bản ở Matxcơva, thường là muộn hơn hai
ba năm.
Từ phương diện khác, sẽ là lạ lùng nếu như lương của họ đủ để bảo đảm
cuộc sống bình thường. Bởi vì truyền thống nhà nước, có nền móng từ thời Đế
chế Nga, đã nói rằng: không cấp cho bất kỳ ai, bất kỳ nhân viên phục vụ nhà
nước nào đủ lương, để anh ta phải ăn cắp, thích ứng, để lúc cần có thể trị tội
anh ta - nếu không như kẻ đối lập chính trị hoặc có chính kiến khác biệt, thì
cũng là kẻ ăn cắp và tham ô. Mọi người đều hiểu điều đó, sợ hãi và run rẩy
trước bất cứ quan trên nào. Họ sợ cả vợ mình, láng giềng, bạn bè là những
người có khả năng trong những tình huống xung đột tiết lộ các chi tiết của đời
họ.
Các viên chức cao cấp nhà nước, đầy quyền lực, hay cau có, lại rất sợ
những kẻ nặc danh - vì các bức thư không chữ ký có thể được dùng làm lý do
để điều tra nghiệp vụ. Và ngay cả khi việc điều tra không mang lại kết quả thì
về con người đã hình thành dư luận như một kẻ cắp hoặc kẻ ăn hối lộ. Không
có lửa làm sao có khói, chỉ vì lúc này chưa có khả năng chứng minh được thôi,
