tớ tin cậy. Các cậu buộc phải hạn chế trong vai trò đó thôi - không thì phải đổi
họ, đến đời cháu các cậu sẽ khó phân biệt với bọn tớ rồi.
- Thật lạ lùng, Vanhia, mới một tiếng trước đây cậu tỏ ra là một người
không xa lạ với tình thần Công lý, - tôi ngạc nhiên. - Thế mà bây giờ cậu lại
mở ra ở khía cạnh hoàn toàn khác. Trong con người cậu ẩn giấu một phần tử
dân tộc chủ nghĩa. Cậu nghĩ thế nào, còn bao lâu nữa những người như tớ và
Mark sẽ đồng ý phục tùng mãi mãi cho những người mà chỉ khác bọn tớ bởi
mỗi một thứ - có họ người Nga? Thậm chí không bởi cả gen di truyền - vì, xét
theo ngoại hình, nhiều người trong số các cậu khó được gọi là người Slavơ
hay người Âu. Tuy vậy tất cả những ai mang họ Ivanôv, Petrôv, Xiđorôv, vẫn
coi họ là muối của đất, còn chúng tớ thì phải phục vụ họ, nịnh nọt, đút lót,
cung cấp mọi dịch vụ. Nhưng, Vanhia ơi, chúng tớ không thua kém cậu cả trí
tuệ, sức mạnh lẫn lòng dũng cảm. Còn về sự tổ chức, vệ sinh đời sống - thì xin
lỗi, không giận nhé! - chúng tớ hơn hẳn cậu. Vào các buổi chiều ngày chủ nhật
trong rạp hát, nơi tớ mời cậu bằng tiền túi của mình, cậu coi việc nhất quyết
phải uống rượu trong căng tin là cần thiết và tiêu tiền vào đó thậm chí hơn cả
giá vé. Trong lúc đó, cả tớ lẫn Mark đều không cho phép mình làm như vậy.
Về mặt lý thuyết tớ công nhận rằng cơ hội trở thành Tổng công tố viên trưởng
của cậu lớn hơn, nhưng dù sao tớ vẫn hy vọng đất nước sẽ phát triển theo con
đường của các quốc gia dân chủ bình thường như Mỹ, Pháp và các nước khác.
- Cậu làm sao, tuyên truyền cho Mỹ à?
- Còn cậu - là kẻ khiêu khích hay giả bộ khờ dại?
- Thôi nào, các bạn, tớ đùa đấy, - Ivan giơ tay lên một cách vui vẻ. - Tớ đơn
giản muốn chọc cù thần kinh các cậu chút thôi.
- Tớ không cảm thấy như vậy. Trong hội các nhà sử học tỉnh lẻ, các đồng
nghiệp của bố cậu, những suy nghĩ như vậy được coi là bình thường và hợp lý.
Nhưng uy tín và sự tôn trọng giành được trong cạnh tranh cá nhân chứ không
phải do thuộc tính dân tộc. Cậu tốt hơn tớ và Mark ở chỗ nào?
- Ở chỗ tớ là người Cơ đốc giáo và theo đạo chính thống.
- Còn tín ngưỡng của Mark thì đã tồn tại hơn năm ngàn năm rồi. Cơ đốc
giáo xuất hiện trên cơ sở của đạo Do thái. Ngoài ra, cậu có biết, Giê- su, Các
Mac, một phần Lênin là thuộc dân tộc nào không? Cậu có biết tất cả các lãnh
tụ Cộng sản còn lại của cậu là người dân tộc nào không? Tất nhiên, cậu biết.
