Tereda, cả hai em đã không còn phải đơn độc và là những cô gái hoàn toàn tự
lập rồi.
Hai cô chú Varugian và Aiđa đến thăm.
- Đavid, chú biết tin vui, cháu đã không chỉ cứu được gia đình này, mà cứu
cả chú! Cái loại người ấy đã đặt chú và những người đáng thương này vào một
tình huống như thế nào kia chứ? Xin cháu, ngày mai - ngày kia hãy mang về
một phần số tiền, chúng tôi sẽ gửi qua những người tin cậy ra nước ngoài.
- Chú Varugian, chú tất nhiên là người gần gũi với gia đình này và cháu
hoàn toàn tin tưởng ở chú, nhưng mọi vấn đề tiền bạc chúng ta sẽ giải quyết
qua cô Xilvia. Sẽ làm sao thật nhanh chóng, chỉ trong vòng một, hai giờ là
cháu sẽ đưa về số tiền cần thiết. Thế chú định sẽ gửi nó đi ra sao? Bởi vì tại
biên giới người ta có thể tịch thu mất, chưa nói đến các hậu quả nữa. Đó chính
là sự buôn lậu, vi phạm chế độ ngoại hối, có thể ầm ĩ nghiêm trọng đấy.
- Ấy không, một đường giây đã được thiết lập ổn, sẽ có một người trở về,
cứ cho là, một kiều dân Armenia ở Pháp, công dân một quốc gia khác và trong
túi năm, sáu nghìn đô la hay thậm chí hơn nữa. Ông ta phân phát cho người
thân, cho anh trai, em gái, rồi sau đó mang theo mình một chút ít hơn quay trở
lại, như thể chẳng chi tiêu gì. Những người thân thích của ông ta qua bọn đầu
cơ hay tự đem bán số ngoại tệ theo giá hời, nhiều lần cao hơn tỷ giá chính
thức, hoặc bán cho những người đi theo phiếu du lịch ra nước ngoài và muốn
mua thuốc ngoại hay thứ gì đó nữa. Với số tiền bán đổi những đồng tiền ngoại
tệ ấy họ sẽ sống ở đây một cách đàng hoàng. Một số khác lại dùng ngoại tệ tậu
ô tô, mà những người khác ở đây phải xếp hàng có tới mươi mười năm - số
người khác - mua sắm vật dụng nhập khẩu, chủ yếu là đồ kỹ thuật, các thứ
hàng từ cửa hàng ngoại tệ và quần áo mốt, có nghĩa là thực tế họ sống bằng sự
chênh lệch giữa ngoại tệ và đồng rúp. Để trả ơn những người thân thích của
mình, phần mình họ cố gắng đáp lại: đưa những người kia đi thăm đất nước,
liên tục dọn các bàn ăn phong phú, chuẩn bị món thịt xiên nướng chả dân tộc
(saslưk) và các món tương tự. Những tên bợm gian giảo cũng rất khát ngoại
tệ. Thứ nhất, chúng mua ngoại tệ rồi giữ trong két bí mật. Thứ hai, những
muốn hối lộ lớn cho các quan chức lớn chúng chuyển bằng ngoại tệ. Thứ ba,
các bà vợ, các ả nhân tình và con cái những vị tai to mặt lớn cũng rất cần
ngoại tệ ở tại đây cũng như khi ra nước ngoài. Đôi khi mua ngoại tệ là những
