ÔNG CỐ VẤN - Trang 395

hòa trong quá khứ cũng như hiện tại. Còn hơn thế, giáo sư đang là người đỡ
đầu cho những nhà lãnh đạo chủ yếu của Việt Nam cộng hòa.
- Thưa cha tuyên úy, tôi xin chân thành cảm ơn cha đã có những lời đánh
giá quá cao và sự tin cậy đối với cá nhân tôi. Tôi xin hứa sẽ cố gắng không
phụ sự tin cậy đó. Cha tuyên úy đã nhắc tới tính trung thực trong công vụ
nặng nề mà cha đang chịu trách nhiệm, xin cha cho phép tôi trong buổi tiếp
kiến đầu tiên này được bày tỏ những ý nghĩ trung thực của mình. Tôi vẫn
chưa giải thoát được khỏi những ý nghĩ đau buồn trong sự cộng tác với
người Mỹ. Tư tưởng tôi luôn luôn bị ám ảnh bởi hồn ma của anh em ông
Diệm, ông Nhu, ông Cẩn. Nếu tôi nghĩ không sai thì cùng với chính quyền
Hoa Kỳ, giáo hội Mỹ cũng có phần trách nhiệm đối với thảm họa mà ông
Diệm với tư cách vừa là tổng thống, vừa là một giáo dân ngoan đạo phải
gánh chịu. Trong quá khứ, cuộc đời tôi gắn liền với cái chết của một tổng
thống, trong hiện tại, số mệnh lại buộc tôi vào một tổng thống đương
nhiệm… Mong cha thông cảm cho tâm trạng của tôi lúc này.
Nét mặt O’Connor đang tươi tỉnh trở thành buồn rầu:
- Tôi thành thật chia sẻ những tâm tư và tình cảm của giáo sư đối với những
chuyện không may đã xảy ra với gia đình cố tổng thống Diệm. Đức Hồng y
Spellman rất ân hận về chuyện này. Và tổng thống Johnson cũng đã rút
kinh nghiệm. Cũng xin nói để giáo sư yên tâm, lần này tổng thống đã thành
lập một ủy ban đặc trách về Việt Nam với sự tham gia của đích thân Đức
Hồng y Spellman.
- Nhưng ông Cabot Lodge vừa trở lại Việt Nam! Ông Cabot Lodge đã mặc
áo gấm dài và đội nón Việt Nam khi về nước, có người đã phong cho ông là
“công dân số 1 của Việt Nam cộng hòa” nhưng giáo dân Việt Nam lại nghĩ
khác về ông Lodge!
- Ông Cabot Lodge trở lại Việt Nam với những chỉ thị mới.
- Tôi đã chứng kiến những việc ông Lốt làm cách đây hơn hai năm. Cha có
cam kết với Công giáo Việt Nam chúng tôi là những chỉ thị của tổng thống
Johnson cho ông Lodge khác với những chỉ thị của tổng thống Kennedy
trước đây không?
- Giáo sư có thể thấy sai lầm cũ đã bắt đầu được sửa chữa và đang được