Ngoài ông ta ra, có tất cả sáu người Da Trắng sống ở Conakry: Collin,
con gái ông ta và con rể Jacob, giám đốc trung tâm điện tín và hai kẻ ngộ
nghĩnh của thương điếm Anh, những kẻ chẳng bao giờ chào hỏi ai. Một
bên, bảy Da Trắng run rẩy vì sợ, suy sụp bởi rượu Pernod và vàng ệch do
sốt rét; bên kia là khoảng chừng ba trăm người Da Đen, hao mòn vì ẩm
thấp và các loài ký sinh như chí, rận và say xỉn phần lớn trong ngày! Với hệ
thực vật và thú dữ ấy, thì chỉ có loại người đó sống nơi đây: một con tàu
Noé chờ đợi một sự hồi sinh giả tưởng, hay những tàn tích cuối cùng của
một thế giới đã chìm vào đổ nát đây?
Dù sao đi nữa thì đó cũng là điều tổng kết tổng thể về Conakry khi mà,
vào năm 1888, Olivier de Sanderval đã đặt chân đến đó lần đầu tiên.
Ông gầy guộc và rách rưới quá đỗi đến nỗi những người Da Trắng đã bỏ
trốn khi ông tiến lại gần còn bọn Da Đen thì cười nhạo báng, giơ tay chỉ trỏ
ông. Khi nhìn thấy ông tiến vào văn phòng mình, người đánh điện tín, ghê
tởm, phác một động tác lùi lại:
– Ê, ê, ê!… Ông muốn gì ở tôi, hả ông kia?
– Đưa tin tức của tôi về Pháp! Đó chính là điều mà những người đến văn
phòng của ông thường làm, ấy là tôi đoán thế, - con người khốn khổ run lập
cập lên tiếng.
– Thế thì hãy cho tôi xem tiền của ông đi!
– Tôi chỉ có chút nhựa thơm và san hô thôi!
– Cái phải trả cho tôi, đó là bạc trắng đẹp và kêu leng keng kia. Những
đồng louis, thưa ông, nếu ông hiểu điều tôi muốn nói là gì!
– Và ông không thể thuận cho tôi thời hạn để thanh toán hay sao?
– Ô, không, thưa ông!
– Vì lý do gì vậy?
– Tôi thấy ông có vẻ kỳ cục ghê gớm!
– Thế có còn người Da Trắng nào trú ngụ trong cánh rừng rậm này nữa
không vậy?
